Δευτέρα 30 Ιανουαρίου 2012

Χορτόπιτα με "ό,τι έχουμε"...


Θυμάμαι-τελευταία όλο και συχνότερα-τη γιαγιά μου,όρθια στα "φουρναριά",μπροστά στον ξυλόφουρνο,να καίει τα ξύλα,να φουρνίζει,να γυρνάει,να προσέχει εκείνες τις τεράστιες πίτες της, που τη μυρωδιά τους θα την αναγνώριζα αμέσως μετά από τόσα χρόνια...Η γιαγιά μου ζούσε στον θεσσαλικό κάμπο και είχε καταγωγή καραγκούνικη.Η πίτα, για τους ανθρώπους του κάμπου,δεν ήταν μόνο το κύριο πιάτο μιας ημέρας,αλλά δείγμα αξιοσύνης και νοικοκυροσύνης. Η θεία μου λέει πως για να δεχθεί η πεθερά το συνοικέσιο του γιου της με μια κοπέλα, έπρεπε αυτή να αποδείξει πως ήξερε να ανοίγει φύλλο λεπτό και χωρίς τρύπες( η επίδειξη γινόταν στο σπίτι της πεθεράς και υπό το αυστηρό βλέμμα της).Η γιαγιά μου ήταν μια πολύ "άξια" γυναίκα και έχει αφήσει το "στίγμα" της πάνω σε όλα τα εγγόνια της.Τις συμβουλές της-επί παντός επιστητού- τις θυμάμαι και τις ακολουθώ. Όπως θυμάμαι και τις πίτες της...
Σήμερα λοιπόν,επειδή χιόνιζε και φοβήθηκα για τα σπανάκια και τα παζιά του κήπου μου, μάζεψα όσα μπόρεσα(είχαν ήδη "θαφτεί" στο χιόνι) και σκάρωσα μια από εκείνες τις περίφημες βλάχικες πίτες που η γιαγιά μου συνήθιζε να μας σερβίρει για μεσημεριανό φαγητό,γαρνιρισμένη με μπόλικο, σπιτικό,φτιαγμένο από τα χέρια της, γιαούρτι...Έβαλα ό,τι είχα.Αυτό το "ό,τι έχω" της παραδοσιακής νοικοκυράς είναι που κάνει τη μαγειρική της δημιουργική. Γιατί κανένα φαγητό δε μοιάζει με το προηγούμενο της ίδιας ή άλλης μαγείρισσας.Έτσι και στις πίτες έβαζαν ό,τι υπήρχε ανάλογα με την εποχή( η άλλη μου γιαγιά από την Κρήτη συνήθιζε να φτιάχνει πίτες το καλοκαίρι με βλήτα και φύλλα από τις ντοματιές του κήπου της).
Έκοψα,λοιπόν, σπανακια,παζιά,άνηθο και κρεμυδάκια φρέσκα,λίγες τσουκνίδες(το τρυφερό μέρος τους) και πρόσθεσα άγρια χόρτα που είχα μαζέψει προχθές(ζοχάρια,γαλατάκια και λίγες παπαρούνες).Τα έπλυνα καλά,τα έκοψα και έριξα μέσα λάδι,αλάτι και λίγο αλεύρι για να απορροφήσει τα υγρά(άλλες φορές ρίχνω λίγο τραχανά ξινό-ζυμαρίσιο).





Κατόπιν άνοιξα φύλλο(γνήσιο εγγόνι της γιαγιάς μου,αν και το φύλλο μου δεν έχει μεγάλη σχέση με το δικό της που ήταν λεπτό, σχεδόν διαφανές)






Για να γίνει η βλάχικη πίτα πρέπει να βάλουμε τα μισά φύλλα από επάνω(αλειμμένα με λάδι) και τα υπόλοιπα μισά από κάτω,ενώ όλη η γέμιση πρέπει να είναι στη μέση.Εγώ όμως βάζω και ενδιάμεσα φύλλα γιατί έτσι αρέσει στα παιδιά μου.




Κατόπιν την χαράζουμε σε τρίγωνα που η γιαγιά μου τα έλεγε "φιλιά".



την ψήνουμε και......


Κόβουμε ένα τριγωνικό κομμάτι, το αλείφουμε με μπόλικο γιαούρτι,αφού το ανοίξουμε στη μέση σηκώνοντας τα από πάνω φύλλα,και...το απολαμβάνουμε.Βέβαια κάτι λείπει από την πίτα της γιαγιάς μου που είχε σαν συμμάχους τα ξύλα και τον ξυλόφουρνο...


Καλή όρεξη...

Καλημέρα...λευκή και ήσυχη...

Ζήτωωωωω...Χιονίζει και είμαι σχεδόν αποκλεισμένη!!! Και - το κυριότερο- οι πιο φασαριόζοι της οικογένειας πρόλαβαν να κατέβουν στην πόλη...Ανησυχώ μόνο για τα σπανάκια και τα μαρούλια μου.Ελπίζω να μην παγώσουν...Η σιωπή μέσα και έξω από το σπίτι...ανακουφιστική- ιδιαίτερα μετά από το σαββατοκύριακο.Καλημέρα, λοιπόν, και οι Τρεις Ιεράρχες, που γιορτάζουν σήμερα, να προστατεύουν και να δίνουν φώτιση σε όλους μας.

Σάββατο 28 Ιανουαρίου 2012

Ή ο Σουρής ήταν προφήτης ή η Ιστορία επαναλαμβάνεται...





Ποιὸς εἶδε κράτος λιγοστὸ
σ᾿ ὅλη τὴ γῆ μοναδικό,
ἑκατὸ νὰ ἐξοδεύῃ
καὶ πενήντα νὰ μαζεύῃ;
Νὰ τρέφῃ ὅλους τοὺς ἀργούς,
νἄχῃ ἑπτὰ Πρωθυπουργούς,
ταμεῖο δίχως χρήματα
καὶ δόξης τόσα μνήματα;
Νἄχῃ κλητῆρες γιὰ φρουρὰ
καὶ νὰ σὲ κλέβουν φανερά,
κι ἐνῷ αὐτοὶ σὲ κλέβουνε
τὸν κλέφτη νὰ γυρεύουνε;

* * *

Κλέφτες φτωχοὶ καὶ ἄρχοντες μὲ ἅμαξες καὶ ἄτια,
κλέφτες χωρὶς μία πῆχυ γῆ καὶ κλέφτες μὲ παλάτια,
ὁ ἕνας κλέβει ὄρνιθες καὶ σκάφες γιὰ ψωμὶ
ὁ ἄλλος τὸ ἔθνος σύσσωμο γιὰ πλούτη καὶ τιμή.

* * *

Ὅλα σ᾿ αὐτὴ τὴ γῆ μασκαρευτῆκαν
ὀνείρατα, ἐλπίδες καὶ σκοποί,
οἱ μοῦρες μας μουτσοῦνες ἐγινῆκαν
δὲν ξέρομε τί λέγεται ντροπή.

* * *

Ὁ Ἕλληνας δυὸ δίκαια ἀσκεῖ πανελευθέρως,
συνέρχεσθαί τε καὶ οὐρεῖν εἰς ὅποιο θέλει μέρος.

* * *

Χαρὰ στοὺς χασομέρηδες! χαρὰ στοὺς ἀρλεκίνους!
σκλάβος ξανάσκυψε ὁ ρωμιὸς καὶ δασκαλοκρατιέται.

* * *

Γι᾿ αὐτὸ τὸ κράτος, ποὺ τιμᾶ τὰ ξέστρωτα γαϊδούρια,
σικτὶρ στὰ χρόνια τὰ παλιά, σικτὶρ καὶ στὰ καινούργια!

* * *

Καὶ τῶν σοφῶν οἱ λόγοι θαρρῶ πὼς εἶναι ψώρα,
πιστὸς εἰς ὅ,τι λέγει κανένας δὲν ἐφάνη...
αὐτὸς ὁ πλάνος κόσμος καὶ πάντοτε καὶ τώρα,
δὲν κάνει ὅ,τι λέγει, δὲν λέγει ὅ,τι κάνει.

* * *

Σουλούπι, μπόϊ, μικρομεσαῖο,
ὕφος τοῦ γόη, ψευτομοιραῖο.
Λίγο κατσούφης, λίγο γκρινιάρης,
λίγο μαγκούφης, λίγο μουρντάρης.
Σπαθὶ ἀντίληψη, μυαλὸ ξεφτέρι,
κάτι μισόμαθε κι ὅλα τὰ ξέρει.
Κι ἀπὸ προσπάππου κι ἀπὸ παπποῦ
συγχρόνως μποῦφος καὶ ἀλεποῦ.

* * *

Καὶ ψωμοτύρι καὶ γιὰ καφὲ
τὸ «δὲ βαρυέσαι» κι «ὢχ ἀδερφέ».
Ὡσὰν πολίτης, σκυφτὸς ραγιᾶς
σὰν πιάσει πόστο: δερβεναγᾶς. Θέλει ἀκόμα -κι αὐτὸ εἶναι ὡραῖο-
νὰ παριστάνει τὸν εὐρωπαῖο.
Στὰ δυὸ φορώντας τὰ πόδια πού ῾χει
στό ῾να λουστρίνι, στ᾿ ἄλλο τσαρούχι.

* * *

Δυστυχία σου Ἑλλάς, μὲ τὰ τέκνα ποὺ γεννᾶς.
Ὦ Ελλάς, ἡρώων χώρα, τί γαϊδάρους βγάζεις τώρα;

* * *

Παρασκευή 27 Ιανουαρίου 2012

"Γενάρη μήνα κλάδευε,φεγγάρι μην κοιτάζεις"

"Γενάρη μήνα κλάδευε,φεγγάρι μην κοιτάζεις"λέει ο πατέρας μου που σπέρνει,κλαδεύει και μαζεύει καρπούς κοιτώντας τη "χάση"και τη "γέμωση" του φεγαριού.Παλιά,αρχαία γνώση που παραδίδεται από γενιά σε γενιά...

Ημερολόγιο αγροτικών εργασιών



Ημερολόγιο, ήτοι ποιες εργασίες πρέπει να γίνονται κάθε μήνα. Από τα συγγράμματα του Βάρωνος και των Κυντιλίων.

1. Ο Γενάρης ( 14 Ιανουαρίου -13 Φεβρουαρίου)
Το Γενάρη πρέπει να κλαδεύουμε τις κληματαριές, όχι όμως την αυγή, ούτε αργά το δειλινό. Τον ίδιο μήνα πρέπει να κόβουμε τα ξύλα που θα χρησιμεύσουν για οικοδομή και για τις άλλες δουλειές στις 3 πρώτες ήμερες του φεγγαριού και όταν το φεγγάρι είναι κάτω από τη γη. Γιατί το φως του φεγγαριού μαλακώνει τα ξύλα. Και τα ξύλα που θα κόψουμε τις ήμερες αυτές, που είπαμε δεν θα σαπίσουν.
Το Γενάρη επίσης πρέπει να κοπρίζουμε τα καρποφόρα δέντρα, αλλά η κοπριά δεν πρέπει να αγγίζει τις ρίζες. Τον ίδιο μήνα κεντρώνουμε όσα δέντρα ανθίζουν πρώτα, δηλαδή τις ροδακινιές, τις δαμασκηνιές, τις βερικοκιές, τις αμυγδαλιές, τις κερασιές. Επίσης πρέπει να κλαδεύουμε τα χαμηλά κλήματα με πολύ κοφτερό κλαδευτήρι, άλλα σε ημέρες και ώρες που κάνει καλοκαιριά. Τον ίδιο μήνα πρέπει να φυτεύουμε τα αμπέλια από τα μέσα του μηνός (δηλ. με το νέο ημερολόγιο 28 Ιανουαρίου), έως τότε που δέχεται η γη τo φύτεμα αναλόγως της ποιότητος της.
Δεν πρέπει να σπέρνουμε το Γενάρη γιατί η γη είναι βαριά και αραιή και βγάζει καπνούς και μοιάζει με μαλλιά κακοξαμμένα. Πρέπει να κοπρίζουμε το τριφύλλι και το τριφυλλόκλαδο το θερίζουμε χλωρό. Όσα χωράφια έχουν γη ξερή, ή ελαφριά, ή άσπρη ή φτενή ή αμμουδερή ή γεμάτη ρίζες και χαμόκλαδα ή είναι σε χωματόβουνα και έτυχε να μην τα οργώσουμε τον Οκτώβριο, τα οργώνουμε το Γενάρη, πριν τα κοπρίσουμε με μικρό αλέτρι και αμέσως κατόπιν τα κοπρίζουμε. Την αλμυρή γη επίσης τη γυρίζουμε με μικρό αλέτρι και κοπρίζουμε επάνω κουκάχερα ή άχυρα από σιτάρι και κριθάρι.

2. Ο Φλεβάρης ( 14 Φεβρουαρίου-13 Μαρτίου)
Το Φλεβάρη μεταφέρουμε από το φυτώριο τα ριζωμένα κλήματα των δύο ή τριών χρονών, όχι όμως και τα χρονιάρικα γιατί είναι πιο αδύνατα. Με το ξαναφύτρωμα των κλημάτων και πολύς ο καρπός γίνεται και το κρασί καλό. Τον ίδιο μήνα φυτεύομε τα καλάμια πριν αρχίσουν να βλαστάνουν. Επίσης πρέπει να φυτεύουμε στο γέμισμα του φεγγαριού τα κλήματα και όλα τα δέντρα και τα τριαντάφυλλα και τα κρίνα. Και να σπέρνουμε το τριμηνίτικο σιτάρι, το σουσάμι, το καννάβι και το χωράφι που πρόκειται να σπείρουμε τριφύλλι να το οργώνουμε για δεύτερη φορά.

3. Ο Μάρτης (14 Μαρτίου-13 Απριλίου)
Το Μάρτη κόβουμε από τα κλήματα τα κεντράδια που μας χρειάζονται για κέντρωμα και κεντρώνουμε και τα κλήματα καθώς και τα άλλα δέντρα. Επίσης φυτεύουμε τα καλάμια πριν από την ισημερία και γιατρεύουμε τις ελιές που έχουν ανάγκη από θεραπεία. Στις ρίζες των αμυγδαλιών βάζουμε κοπριά χοιρινή, με την οποία τα πικραμύγδαλα γίνονται γλυκά και μεγαλύτερα και τρυφερά, καθώς λέει ο Αριστοτέλης. Ο Θεόφραστος λέει ότι πρέπει να ρίχνουμε στις ρίζες κάτουρο.
Το Μάρτη επίσης φυτεύουμε όλα τα δέντρα και τις καστανιές με τις βέργες τους, ιδίως δε στα ψυχρά και υγρά μέρη. Ξελακκώνουμε τα αμπέλια και άλλα δέντρα και όταν τα ξελακκώνουμε την εποχή αυτή κάνουν και πολλούς και καλούς καρπούς. Επίσης κορφολογούμε τα αμπέλια πού είναι 3 χρονών, όταν ακόμη τα βλαστάρια είναι απαλά. Μερικοί τα κορφολογούν με τα χέρια γιατί καθώς πίστευαν οι παλαιότεροι, δεν πρέπει να βάζουμε σίδηρο στο κλήμα πριν περάσουν τα 3 χρόνια. Και το γονάτισμα των κλημάτων που είναι 3 χρονών επίσης αυτόν το μήνα είναι προτιμότερο να γίνεται.
Όσοι κεντρώνουν το μήνα αυτόν πάντοτε πριν από το βλάστημα πρέπει να κάνουν το κέντρωμα που έχουν περισσότερα δάκρυα τα δέντρα. Και να προσέχουν να κόβουν τα κεντράδια από τις μηλιές και τις αχλαδιές με πολύ κοφτερό κλαδευτήρι και με μεγάλη προφύλαξη. Γιατί τα δέντρα αυτά είναι πολύ λεπτόφλουδα και για τούτο μάλιστα μερικοί κόβουν τα κεντράδια με το χέρι και όχι με κλαδευτήρι.
Επίσης το Μάρτη πρέπει να οργώνονται τα χέρσα χωράφια, που τα ετοιμάζουν για σπορά. Γιατί η γη όταν τη γυρίσουμε αύτη την εποχή, ούτε πολλά βοτάνια θα βγάλει και ποιό ευκολοδούλευτη θα είναι. Δεν αρκεί όμως το όργωμα να γίνει μια φορά, αλλά και δεύτερη ή και τρίτη.
Τον ίδιο μήνα πρέπει να σπέρνουμε το άσπρο σιτάρι που λέγεται σιτάνιο και το μαυροσίτι και το μακρουλό πού λέγεται Αλεξαντρινό στην ελαφριά γη και στην προσηλιακή και στα ορεινά μέρη και στα βαθουλά και στα αμμουδερά και άνυδρα, η σπορά πρέπει να γίνεται ως τις 24 του Μάρτη (δηλ. με το νέο ημερολόγιο 6 του Απρίλη). Επίσης πρέπει να σπέρνουμε το ψιλό κριθάρι στα χωράφια που ήταν πριν σπαρμένα σιτάρι. Καθώς και στα κατάλληλα μέρη να σπέρνουμε σουσάμι, ψαθί, ασπροσίτι, κεχρί και καννάβι. Όταν σταχυάζουν τα σπαρτά πρέπει να τα βοτανίζουμε, γιατί έτσι γίνεται καθαρός και θρεψερός ο καρπός. Επίσης θερίζουμε και το τριφυλλόκλαδο χλωρό.

4. Ο Απρίλης (14 Απριλίου-13 Μαΐου)
Τον Απρίλη, μπορούμε να φυτεύουμε τις ελιές. Μπορούμε δε και να καθαρίζουμε τις ελιές την ίδια εποχή, γιατί όταν τις καθαρίζουμε κάνουν καλύτερο καρπό. Ο Θεόφραστος λέει ότι το μήνα αυτόν μπορούμε να κόβουμε βέργες από τις ελιές και τις ροδιές και τις μυρτιές και να τις φυτεύουμε σε υγρά και ποτιστικά μέρη. Αρχίζει δε και το κέντρωμα της συκιάς, της καστανιάς και της κερασιάς. Και το δεύτερο σκάψιμο των νέων αμπελιών κατά τον Απρίλη πρέπει να συμπληρωθεί, καθώς και ο κλάδος των νέων αμπελιών τον ίδιο μήνα πρέπει να γίνει, γιατί την εποχή αύτη θα είναι απαλότερο το κόψιμο. Αν και μερικοί και ιδίως οι παλαιότεροι, πιστεύουν ότι έως τα 3 χρόνια δεν πρέπει να μπαίνει σίδερο στο αμπέλι. Επίσης τον Απρίλη, αν μαζέψουμε το σπόρο της φτελιάς πρέπει και να τον σπέρνουμε αμέσως. Αλλά και τις ριζωμένες συκιές μπορούμε να τις μεταφυτεύουμε άλλου και αν ακόμη έχουν βλαστήσει.

5. Ο Μάης (14 Μαίου-13 Ιουνίου)
Το Μάη είναι η καταλληλότερη εποχή για να κεντρώνουμε τα κλήματα, πριν όμως βλαστήσουν. Άλλοι όμως τα κεντρώνουν ύστερα από τον τρύγο. Επίσης το Μάη καθαρίζουμε τις ελιές και βάζουμε τα κρασιά σε άλλα δοχεία. Τα πήλινα αγγεία πρέπει να τα γεμίζουμε έως λίγο παρακάτω από το λαιμό για να μη στενοχωρείται το κρασί, αλλά να παίρνει λίγη ανάσα. Καθώς είπαμε και παραπάνω, το Μάη μπορούμε και να κεντρώνουμε τα κλήματα και αν ακόμη αρχίζει να βγάνει βλαστάρια ο κορμός των, γιατί το δάκρυ του κλήματος γίνεται κολλητικό. Τα κεντράδια μας τα κόβουμε πολύ πρωτύτερα και πριν βλαστήσουν και τα σκεπάζουμε κάτω απ' το χώμα ή σε πήλινο αγγείο και τα προφυλάσσουμε να μη βλαστήσουν.
Το Μάη επίσης πρέπει να σκάβουμε τα αμπέλια και μάλιστα αν είναι αναβροχιά. Γιατί με το σκάψιμο ανακουφίζεται το διψασμένο κλήμα και αερίζεται και η γη καθώς αναποδογυρίζει το δροσίζει. Και τα φυτώρια επίσης πρέπει να τα σκάβουμε. (Λέγεται δε φυτώριο το μέρος από το όποιο παίρνουμε τα φυτά και ξαναφυτεύουμε σε άλλο μέρος ύστερα από 2 ή 3 χρόνια). Ραντίζουμε δε και τα κεντρωμένα δέντρα κάθε βράδυ με ένα σφουγγάρι γεμάτο νερό. Μερικοί και φυτεύουν το Μάη, πάντοτε όμως στα πολύ ψυχρά μέρη και στα πολύ υγρά ή ποτιστικά. Και όχι μόνον ολόκληρο το Μάη φυτεύουν, αλλά και έως τις 13 Ιουνίου (δηλ. με το νέο ημερολόγιο 26 Ιουνίου), γιατί κάθε φυτό, πριν φούσκωση για να βλάστηση μπορούμε να το φυτεύουμε. Όταν όμως βλαστήσει δεν φυτρώνει ποιά, εκτός από τη συκιά. Μερικοί όμως φυτεύουν και κλήματα που έχουν βλαστήσει.
Το Μάη επίσης πρέπει να σκάβουμε τα λούπινα που έχουμε σπείρει για να κοπρίσουν ή για να καθαρίσουν το χωράφι. Έπειτα τα κόβουμε πριν από τις 15 του μηνός (δηλ. με το νέο ημερολόγιο 28 Μαΐου) και πριν ανθίσουν τα κλήματα, καθώς είναι ακόμη τρυφερά και τα αφήνουμε θερισμένα να σαπίσουν λίγο. Κατόπιν οργώνουμε για να καταχωθούν τα κομμένα λούπινα και έτσι καταστρέφονται όλες οι ρίζες.
Τον ίδιο μήνα γυρίζουμε και τα χωράφια που έχουν πολλή αγριάδα και την αγριάδα που θα ξεριζωθεί την αφήνουμε να ξεραθεί. Όταν δε γίνει 16 ήμερων το φεγγάρι τη βγάζουμε έξω από το χωράφι και έτσι δεν ξαναφυτρώνει πια.
Τα αγγεία μέσα στα όποια μεταφέρουμε το κρασί από τα πιθάρια πρέπει να τα τρίβουμε και να τα καθαρίζουμε με σπάρτα και έτσι δεν θα κάμουν πολλή τρυγιά, ούτε όση θα γίνει θα ξεραθεί. Τούτο δε ιδίως βλάπτει το κρασί.

6. Ο Ιούνιος (14 Ιουνίου-13 Ιουλίου).
Τον Ιούνιο πρέπει να σκάβουμε γύρω-γύρω τα κεντρωμένα κλήματα πριν από τις 13 του μηνός (δηλ. με το νέο ημερολόγιο 28 Ιουνίου) αν είναι δυνατό για δεύτερη ή για τρίτη φορά, γιατί η αρχή του σκαψίματος έπρεπε να γίνει πριν από της 15 Μαΐου (δηλ. με το νέο ημερολόγιο 28 Μαΐου). Και το βλαστολόγημα το μήνα αυτόν συμπληρώνεται. Τους βλαστούς που ξεπετιούνται στα νέα κλήματα πρέπει να τους αφαιρούμε καθώς επίσης και τα βλαστάρια που θα φυτρώνουν στο επάνω μέρος του κλήματος. Γιατί το νέο κλήμα πρέπει να έχει ένα μόνο βλαστάρι. Επίσης πρέπει να κόβουμε τις βέργες των ανεπτυγμένων κληματαριών που είναι κρεμασμένες και δεν έχουν καρπό. Και κρεμούμε στις συκιές τα αγρυόσυκα (τα όρνια) τα χειμωνιάτικα και τα ανοιξιάτικα.
Τον Ιούνιο κεντρώνουμε όλα τα δέντρα έως τις 15 Ιουλίου (δηλ. με το νέο ημερολόγιο 28 Ιουλίου), τη συκιά δε και κατόπιν. Τα δέντρα που έχουμε ξελακκώσει και τα αφήσαμε έτσι τα καταχώνουμε πάλι. Πριν από τις 13 του μηνός (δηλ. με το νέο ημερολόγιο 26 Ιουνίου) μπορούμε να σκάψουμε γύρω και τούς καλαμώνες και τις ιτιές. Επίσης καιρός είναι να φυτέψουμε στους κήπους σέλινα, αμάραντο και δεντρομολόχα. Κόβουμε δε και το βίκο, καθώς είναι χορτάρι χλωρό ακόμη και τον ξεραίνουμε στον ίσκιο και έτσι γίνεται γλυκός. Και αφού τον κόψουμε ποτίζουμε το χωράφι και το οργώνουμε.
Από τις 23 Ιουνίου (δηλ. με το νέο ημερολόγιο 6 Ιουλίου) αρχίζει το αλώνισμα. Τις ημέρες δε αυτές ούτε βροχές πέφτουν ούτε δροσιά έχει.

7. Πώς γίνεται το πλιγούρι.
Κοπανίζουμε το ασπροσίταρο, το βράζουμε και το βάνουμε σε ζεστό νερό και το ζυμώνουμε. Έπειτα παίρνουμε άσπρο γύψο και τον ψιλοκοσκινίζουμε και άμμο πολύ άσπρο και πολύ ψιλό, το τέταρτο και μέρος του γύψου και τα ανακατεύουμε λίγο-λίγο όλα με το ασπροσίταρο και κοπανίζουμε και πάλι το μίγμα. Το πλιγούρι πρέπει να το φτιάνουμε στις ημέρες του αστερισμού του Κυνός (3).
Όταν όλο μαζί κοπανιστεί, το κοσκινίζουμε σε χοντρότερο κόσκινο. Το καλύτερο πλιγούρι γίνεται εκείνο που πρωτοκοσκινίσαμε, δεύτερο δε εκείνο που κατόπιν κοσκινίσαμε και χειρότερο το τρίτο.

8. Πώς γίνεται ό τραχανάς.
Το σιτάρι που λέγεται Αλεξαντρινό, το βρέχουμε και το κοπανίζουμε και το ξεραίνουμε στον ήλιο. Έπειτα επαναλαμβάνουμε τα ίδια, έως που να βγουν οι ίνες και οι φλούδες του σιταριού. Κατά τον ίδιον τρόπο ξεραίνουμε και αποθηκεύουμε και τον τραχανά από σιταρόβριζα.

9. Πώς γίνεται o φάρος.
Βρέχουμε κριθάρι, το κοπανίζουμε και το βάζουμε στον ήλιο. Έπειτα δε όταν το βάζουμε στην αποθήκη το πασπαλίζουμε ανάμεσα με τη σκόνη που βγήκε απ' το ίδιο το κριθάρι. Το νερό που χρησιμοποιούμε για το φάρο πρέπει να είναι το ένα δέκατο. Αν βάλουμε στο φάρο άτριφτο αλάτι τον πειράζουν τα σκουλήκια. Και από το σιτάρι γίνεται φάρος κατά τον ίδιον τρόπο.

10. Ο Ιούλιος (14 Ιουλίου-13 Αυγούστου).
Τον Ιούλιο μήνα πρέπει να σκάβουμε τα αμπέλια το πρωί έως δυο ώρες ημέρα και από το δειλινό έως το βράδυ, όχι όμως βαθειά και να μαζεύουμε τα αγριοβότανα και ιδίως την αγριάδα. Πρέπει δε και τη γη όταν κομματιάζεται να την ισάζουμε και να βουλώνουμε τα ανοίγματα, για να μη καίει ό ήλιος το έδαφος στο βάθος. Επίσης πρέπει να ανασκάβουμε και τα ανεπτυγμένα αμπέλια γιατί η σκόνη ωριμάζει και μεγαλώνει τα σταφύλια.
Τον Ιούλιο πρέπει να κόβουμε τα αγριοβότανα και τα αγκάθια. Επίσης, αν είναι βιαστική ανάγκη και ξύλα μπορούμε να κόβουμε στη χάση του φεγγαριού και όταν το φεγγάρι είναι κάτω από τη γη. Πρέπει να οργώνουμε τα χωράφια από τα όποια θερίσαμε κουκιά και λαθούρια. Καθώς επίσης πρέπει να οργώνουμε όλα τα χωράφια ύστερα απ' το θέρο πριν ξεραθεί η γη.
Τον ίδιο μήνα μαζεύουμε φύλλα για τροφή των ζώων πού βόσκουν και τα αποθηκεύουμε. Και κατά τις 15 του μηνός (δηλ. με το νέο ημερολόγιο 28 Ιουλίου) ξεριζώνουμε τη φτέρη, το βούτημο, τα βούρλα και το καλάμι. Κατόπιν κοπανίζουμε λούπινα ανθισμένα μαζί με βρωμόχορτο και τα χύνουμε επάνω στις ρίζες που έχουν μείνει στη γη και έτσι ξεραίνονται. Αν όμως έχει πολλές ρίζες το χωράφι σπέρνουμε λούπινα και όταν ανθίσουν τα κόβουμε και οργώνουμε για να καταχωθούν καθώς τα κόψαμε και από πάνω ρίχνουμε λεπτή κοπριά. Ύστερα από 12 ημέρες οργώνουμε το χωράφι δύο φορές και σπέρνουμε ότι είναι κατάλληλο για τη γη αφού ανακατέψουμε με το σπόρο και λίγη φακή.

11. Ο Αύγουστος (14 Αυγούστου-13 Σεπτεμβρίου).
Τον Αύγουστο στα θερμά κλίματα πρέπει να τρυγούμε τα σταφύλια που έχουν ωριμάσει. Όπου δεν έχουν ωριμάσει, σκάβουμε ελαφρά γύρω-γύρω το κλήμα. Κατά τον ίδιον τρόπο σκάβουμε και τις ελιές και σκορπίζουμε τούς σβώλους του χώματος για να σηκώνεται σκόνη. Γιατί ή σκόνη όταν πέσει επάνω στον καρπό τον ωριμάζει γρηγορότερα. Και για τούτο οι ελιές και τα αμπέλια που είναι κοντά σε δρόμο έχουν παχύτερο καρπό που γίνεται έτσι απ' τη σκόνη που σηκώνουν οι διαβάτες. Τα αμπέλια όμως που είναι σε φτενή γη δεν πρέπει να τα σκάβουμε γιατί θα ξεραθεί εντελώς το χώμα και αμέσους ξεραίνονται και τα κλήματα που έχουν τις ρίζες των στην επιφάνεια γιατί είναι φτενή ή γη.
Πρέπει επίσης να ραντίζουμε στο βασίλευμα του ηλίου τα κεντρωμένα δέντρα μ' ένα σφουγγάρι γεμάτο νερό. Τον ίδιο μήνα ξεραίνουμε τα πιθάρια στον ήλιο και 20 ήμερες πριν να βάλουμε το κρασί τα πισσώνουμε. Επίσης πρέπει να κορφολογούμε τα όψιμα σταφύλια και με το κορφολόγημα τούτο μεγαλώνουν τα σταφύλια και γίνονται καλύτερα και γρηγορότερα ωριμάζουν. Στα νέα και πολύκαρπα αμπέλια πρέπει ν' αφαιρούμε και μέρος απ' τα σταφύλια για να μη γίνουν λεπτότερες οι βέργες και ό καρπός άχρηστος.
Επίσης τον Αύγουστο πρέπει να κόβουμε γινωμένα τα σταφύλια που πρόκειται να φυλάξουμε για το χειμώνα Και στα θερμότερα κλίματα να μαζεύουμε τα σύκα που θα τα κάμουμε ξερά. Ετοιμάζουμε δε και τούς λάκκους μέσα στους οποίους το φθινόπωρο θα φυτέψουμε ελιές ή και άλλα δέντρα, Και ποτίζουμε τα ποτιστικά χωράφια που κάνουν χορτάρι και για δεύτερη φορά κόβουμε τη φτέρη, τα βούρλα, το καλάμι και το βούτημα.
Τον Αύγουστο επίσης οργώνουμε τη στερεά και τη βαριά και την παχιά γη. Στα ορεινά μέρη και στα ψυχρά και στα σκιερά και στα βορεινά δουλεύουμε είτε με βαριά αλέτρια είτε με τσαπιά. Έως της 24 Αυγούστου (δηλ. με το νέο ημερολόγιο 7 Σεπτεμβρίου) μπορούμε ν' αλωνίζουμε, γιατί τις ημέρες αυτές ούτε βροχές πέφτουν ούτε δροσιά.

12. Ο Σεπτέμβριος (14 Σεπτεμβρίου-13 Οκτωβρίου).
Το Σεπτέμβριο πρέπει να σημαδεύουμε τα πολύκαρπα και τα άφορα κλήματα, για να κλαδέψουμε τα πρώτα και για να κεντρώσουμε τα δεύτερα. Το σημάδι γίνεται με πίσσα ανακατωμένη με λάδι. 'Επίσης ξεραίνουμε τα άχυρα και τα φύλλα των πλατάνων επάνω στα όποια θα σωριάζουμε τα σταφύλια ύστερα απ' τον τρύγο. Τινάζουμε δε και τα καρύδια και αφού τα ξεράνουμε τα αποθηκεύουμε. Είναι όμως επικίνδυνο να σπέρνουμε πριν από τις 25 Σεπτεμβρίου (δηλ. με το νέο ημερολόγιο 9 Οκτωβρίου). Γιατί αν κατόπιν κάνει ζέστες οι σπόροι καταστρέφονται. Από τις 27 Σεπτεμβρίου (δηλ. με το νέο ημερολόγιο 10 Οκτωβρίου) καi πέρα μπορούμε να σπέρνουμε λούπινα, γιατί τα λούπινα δεν θέλουν βροχή. Τη φτενή γη που είναι γεμάτη ρίζες και χαμόκλαδα, αν πιάσουν βροχές πριν από το κόπρισμα, την οργώνουμε και κατόπιν την κοπρίζουμε.

13. O Οκτώβριος (14 Οκτωβρίου-13 Νοεμβρίου).
Και τoν Oκτώβριο κατάλληλη επίσης εποχή είναι για τον τρύγο. Γιατί τα σταφύλια που πρώτο τρυγούμε κάνουν περισσότερο κρασί, τα δεύτερα καλλίτερο και τα τρίτα ακόμη πιο καλό και γλυκό. Μερικοί το μήνα αυτόν αρχίζουν να φυτεύουν ύστερα από την ισημερία και τις πρώτες βροχές έως την ημέρα που βασιλεύει ή Πούλια. Αρχίζει δε να βασιλεύει ή Πούλια κατά τις 7 Νοεμβρίου (δηλ. με το νέο ημερολόγιο 20 Νοεμβρίου). Επίσης τον Οκτώβριο είναι ωφέλιμο να ξελακκώνουμε τα αμπέλια και να βάζουμε γύρω απ' τις ρίζες αλισίβα ή σκόνη ή στάχτη ξερή ή κάτουρο ανθρωπινό παλαιό ή τρυγιά από κρασί. Κεντρώνουμε δε και τις αμυγδαλιές, τις κερασιές και τις συκιές. Και μπορούμε μέσα στους κήπους να φυτέψουμε ελιές, αμυγδαλιές, κερασιές και όλα τα καρποφόρα δέντρα καθώς και φτελιές, λεύκες, μέλεγους (μελιούς), πεύκα και έλατα. Συκιές δεν πρέπει να φυτεύουμε την εποχή αυτή, η οποία όμως είναι κατάλληλη για να σπείρουμε τους σπόρους όλων των δέντρων.
Τον ίδιο μήνα αρχίζουμε να φτιάνουμε το αγουρόλαδο μαζεύοντας τις άγουρες ελιές. Επίσης σκεπάζουμε τις κιτριές που είναι σε ψυχρά μέρη και τούς καρπούς των τούς ντύνουμε με φύλλα από κολοκυθιά, στις ρίζες δε γύρω-γύρω βάζουμε στάχτη από κολοκύθια. Προτιμότερο είναι τον Οκτώβριο να αρχίζουμε το κλάδεμα και να σκάβουμε ύστερα απ' τον τρύγο τα αμπέλια για να αραιώνεται το χώμα που είχε πατηθεί από τούς τρυγητές και να δέχεται ανεμπόδιστα έως τις ρίζες τις φθινοπωρινές βροχές. Έτσι δε και τα αγριοβότανα θα είναι λιγότερα γιατί οι ρίζες θα είναι από καιρό κομμένες και θα έχουν καταστραφεί απ' τον πάγο.
Μαζεύουμε επίσης τα μήλα πού θέλουμε να διατηρήσουμε το χειμώνα και τα βάζουμε επάνω σε πριονίδια από ξύλο που να ευωδιάζει. Κατά τον ίδιον τρόπο διατηρούμε και τούς άλλους καρπούς. Καθαρίζουμε δε και τα σπαράγγια. Πολλοί αρχίζουν να σπέρνουν τον Οκτώβριο. Και αν μεν βρέξει 14 ήμερες ύστερα απ' τη σπορά, εύφορο πολύ θα είναι το σπαρτό. Και αν όμως δεν βρέξει δεν θα πάθουν βλάβη οι σπόροι. Άλλα πριν από την 1 Οκτωβρίου (δηλ. με το νέο ημερολόγιο 14 Οκτωβρίου) δεν πρέπει να σπέρνουμε. Πρέπει δε να παρατηρούμε και την ανατολή και τη δύσι του αστερισμού του Στεφάνου. Γιατί όσα σπέρνονται τις ήμερες αυτές προκόβουν.

14. Ο Νοέμβριος (14 Νοεμβρίου-13 Δεκεμβρίου).
Στα θερμά κλίματα και στα άνυδρα μέρη πρέπει να φυτεύουμε τα κλήματα το Νοέμβριο ύστερα από τις πρώτες βροχές. Μερικοί δε στα θερμά κλίματα και κλαδεύουν. Γενικά δε το φθινοπωρινό κλάδεμα δυναμώνει τις ρίζες και το κλήμα, το δε ανοιξιάτικο φέρνει περισσότερο καρπό.

15. Ο Δεκέμβριος (14 Δεκεμβρίου-13 Ιανουαρίου).
Επίσης το Δεκέμβριο μήνα μπορούμε να φυτεύουμε κλήματα. Το Νοέμβριο και το Δεκέμβριο μήνα όταν ο μούστος πάψει να βράζει, πρέπει να τον καθαρίζουμε και να σκουπίζουμε τη βρώμα που είναι από μέσα γύρω στο λαιμό του πιθαριού και τον αφρό με χόρτο από μοσχοσίταρο, ή με τα χέρια, καθαρά όμως. Επίσης στους ίδιους μήνες πρέπει να φυτεύουμε και να κεντρώνουμε τα κεντράδια των δέντρων που ανθίζουν γρηγορότερα και να κόβουμε τα ξύλα που μας χρειάζονται για οικοδομή στη χάση του φεγγαριού και όταν το φεγγάρι είναι κάτω από τη γη.
Επίσης πρέπει να σκάβουμε γύρω-γύρω τα κλήματα και τα νέα και τα ανεπτυγμένα. Να κοπρίζουμε δε μόνο τα ανεπτυγμένα, γιατί στα νέα δεν είναι ανάγκη να βάλουμε κοπριά. Είναι κατάλληλη επίσης η εποχή για να κλαδεύουμε τις ελιές αφού μαζέψουμε τον καρπό, γιατί τα νέα κλωνάρια θα κάμουν περισσότερο καρπό. Τις σκάβουμε δε γύρω-γύρω καθώς και τα άλλα δέντρα και στα αδύνατα δέντρα βάζουμε κοπριά γίδινη όση αρκεί ή έως 4 οκάδες μούργα στο καθένα.
Η ίδια εποχή είναι κατάλληλη για να φυτέψουμε καστανιές και για να σπείρουμε κουκιά.

Πηγή: Γεωπονικά Κασσιανού Βάσσου

Σημείωση: Οι ημερομηνίες αναφέρονται με το παλαιό ημερολόγιο.

Πέμπτη 26 Ιανουαρίου 2012

Η Ζήνα και τα γατάκια της...

   Τον πιάσαν πάλι τα κλάματα τον Ανδρέα  μας όταν είδε στη φωτογραφία τα γατάκια της Ζήνας που τα έφαγε η αλεπού πριν ένα περίπου χρόνο.Τα αγαπούσε πολύ...Εγώ, πάλι,άλλο σκέφτηκα: Πόσο καλή μάννα ήταν η Ζήνα, που ήξερε πότε να δίνει στα γατάκια της(φωτογραφία) και πότε όχι, ώστε να βρουν μόνα τους.Πόσο σοφά τα έφτιαξε όλα ο Θεός!!!Μακάρι να ήταν τόσο απλός και ο άνθρωπος..Γιατί- επιμένω- η ζωή είναι απλή.Το περίπλοκο είναι να το καταλάβουμε...

Ο δρόμος της ευτυχίας...

Φώτης Κόντογλου - Ὁ δρόμος τῆς εὐτυχίας


Ἀπὸ τὴν Συλλογή: Μυστικὰ ἄνθη

Ὁ ἄνθρωπος εἶναι σὲ ὅλα ἀχόρταγος. Θέλει νὰ ἀπολαύσει πολλά, χωρὶς νὰ μπορεῖ νὰ τὰ προφτάσει ὅλα. Καὶ γι᾿ αὐτὸ βασανίζεται. Ὅποιος ὅμως, φτάσει σὲ μία κατάσταση, ποὺ νὰ εὐχαριστιέται μὲ τὰ λίγα, καὶ νὰ μὴ θέλει πολλὰ ἔστω καὶ κι ἂν μπορεῖ νὰ τὰ ἀποκτήσει, ἐκεῖνος λοιπὸν εἶναι εὐτυχισμένος. Οἱ ἄνθρωποι δὲν βρίσκουν πουθενὰ εὐτυχία, γιατὶ ἐπιχειροῦν νὰ ζήσουν χωρὶς τὸν ἑαυτό τους. Ἀλλὰ ὅποιος χάσει τὸν ἑαυτό του, ἔχει χάσει τὴν εὐτυχία. Εὐτυχία δὲν εἶναι τὸ ζάλισμα, ποὺ δίνουν οἱ πολυμέριμνες ἡδονὲς καὶ ἀπολαύσεις, ἀλλὰ ἡ εἰρήνη τῆς ψυχῆς καὶ ἡ σιωπηλὴ ἀγαλλίαση τῆς καρδιᾶς. Γι᾿ αὐτὸ εἶπε ὁ Χριστός: «Οὐκ ἔρχεται ἡ βασιλεία τοῦ Θεοῦ μετὰ παρατηρήσεως: οὐδὲ ἐροῦσιν, ἰδοὺ ὧδε, ἢ ἰδοὺ ἐκεῖ. Ἰδοὺ γὰρ ἡ βασιλεία τοῦ Θεοῦ ἐντὸς ἡμῶν ἐστι».

Ξέρω καλά, τί εἶναι ἡ ζωὴ ποὺ ζοῦνε οἱ λεγόμενοι κοσμικοὶ ἄνθρωποι. Οἱ ἄνθρωποι, δηλαδή, ποὺ διασκεδάζουνε, ποὺ ταξιδεύουνε, ποὺ ξεγελιοῦνται μὲ λογῆς-λογῆς θεάματα, μὲ ἀσημαντολογίες, μὲ σκάνδαλα, μὲ τὶς διάφορες ματαιότητες. Ὅλα αὐτά, ἀπὸ μακριὰ φαντάζουνε γιὰ κάποιο πρᾶγμα σπουδαῖο καὶ ζηλευτό! Ἀπὸ κοντά, ὅμως, ἀπορεῖς γιὰ τὴν φτώχεια ποὺ ἔχουνε, καὶ τὸ πόσο κούφιοι εἶναι οἱ ἄνθρωποι ποὺ ξεγελιοῦνται μὲ αὐτὰ τὰ γιατροσόφια τῆς εὐτυχίας. Βλέπεις δυστυχισμένους ἀνθρώπους, ποὺ κάνουνε τὸν εὐτυχισμένο! Κατάδικους, ποὺ κάνουνε τὸν ἐλεύθερο! Ἄδειοι ἀπὸ κάθε οὐσία! Τρισδυστυχισμένοι! Πεθαμένη ἡ ψυχή τους! Καὶ γι᾿ αὐτὸ ἀνύπαρκτη καὶ ἡ «εὐτυχία» τους! Τελείως ἀποξενωμένοι ἀπὸ τὴν Βασιλεία τοῦ Θεοῦ!

Ἀλλὰ πῶς νὰ γίνει ψωμί, σὰν δὲν ὑπάρχει προζύμι; Καὶ πῶς νὰ μὴν εἶναι ὅλα ἄνοστα, ἀφοῦ δὲν ὑπάρχει ἁλάτι;

Μὴ φοβᾶσαι, ἀδελφέ μου, νὰ μείνεις μοναχὸς μὲ τὸν ἑαυτό σου! Μὴ καταγίνεσαι ὁλοένα μὲ χίλια πράγματα, γιὰ νὰ τὸν ξεχάσεις! Γιατὶ ὅποιος ἔχασε τὸν ἑαυτό του, κάθεται μὲ ἴσκιους καὶ μὲ φαντάσματα μέσα στὴν ἔρημό του θανάτου. Ἀγάπησε τὸν Χριστὸ καὶ τὸ Εὐαγγέλιο, περισσότερο ἀπὸ τὶς πεθαμένες σοφίες τῶν ἀνθρώπων. Περισσότερο ἀπὸ κάθε τιμὴ καὶ δόξα ἐτούτου τοῦ κόσμου. Καὶ μοναχὰ τότε, θὰ χαίρεσαι σὲ κάθε ὥρα τῆς ζωῆς σου. Κανένας δρόμος δὲν βγάζει στὴν εἰρήνη τῆς καρδιᾶς, παρὰ μόνο ὁ Χριστός, ποὺ σὲ καλεῖ πονετικὰ καὶ ποὺ σοῦ λέγει: «Ἐγὼ εἰμὶ ἡ ὁδός».

ΦΤΙΑΧΝΩ ΜΟΝΟΣ ΜΟΥ: Φεβρουάριος στο αγρόκτημα

ΦΤΙΑΧΝΩ ΜΟΝΟΣ ΜΟΥ: Φεβρουάριος στο αγρόκτημα: Σπέρνουμε: Σπανάκια, σέσκλα, πράσα. Ξεκινάμε την πρώιμη σπορά λαχανικών όπως ντομάτες, πιπεριές, μελιτζάνες, αγγούρια, κολοκύθια, για καλλι...

Τετάρτη 25 Ιανουαρίου 2012

Κυρία, τι είναι το...κυδώνι;



Αλγεινή εντύπωση μου έκανε προχθές,κατά τη διάρκεια των Νεοελληνικών κειμένων, η ερώτηση που μου έκαναν οι μαθητές μου:" Κυρία, τι είναι το κυδώνι;"Αφορμή ένα νανούρισμα από την Κάρπαθο που διαβάζαμε:

"Κι αν την επάρεις,ύπνε μου,πάρ΄τη σε περιβόλια
σε κυπαρίσσια,σε δεντριά,σε μήλα,σε κυδώνια..."

Στην αρχή δεν ήθελα να καταλάβω τι άκουγα και θεώρησα πως δεν άκουσα καλά.Γρήγορα όμως κατάλαβα πως τα παιδιά πραγματικά δεν γνώριζαν το, απαραίτητο στην παραδοσιακή ζαχαροπλαστική,φρούτο,ούτε την κυδωνιά, από τα δέντρα που σπάνια έλειπαν από τους κήπους των σπιτιών μας.Την επόμενη μέρα, τρέχοντας, τους έφερα δύο κυδώνια που είχαν απομείνει στο καλάθι μου από τη φθινοπωρινή σοδειά,τα κόψαμε και τα φάγαμε( ώστε να καταλάβουν και τι είναι "στυφό",πράγμα για το οποίο επίσης δήλωσαν άγνοια).Τους άρεσε πολύ.....Το σχολείο μου(γυμνάσιο) βρίσκεται σε επαρχιακή πόλη.Δεν είμαι απαισιόδοξη, ούτε θεωρώ πως όλα τα περασμένα ήταν αυτοδικαίως και σωστά,όμως κατάλαβα πόσο μακριά από τα τρόφιμα και τις "στάσεις ζωής" που  χρόνια τώρα μας κράτησαν ζωντανούς έχουμε φτάσει!!!Γιατί δεν είναι μόνο η γνώση για ένα παραδοσιακό δέντρο που χάσαμε,είναι και το λεπτό άρωμα του γλυκού του κουταλιού, το απαλό κόκκινο χρώμα του πελτέ που είχε στο ντουλάπι της κάθε νοικοκυρά (απόδειξη της νοικοκυροσύνης της),η αρωματισμένη με αμπαρόριζα  μαρμελάδα αλειμμένη στο ζυμωτό ψωμί,το γρήγορο γλυκό από κυδώνια ψητά στο τζάκι ,είναι τελικά ένας τρόπος ζωής που αγαπούσε το σπιτικό, το "μερακλίδικο",το ωραίο.Δεν φταίνε τα παιδιά μας γι αυτό.Τη γνώση εμείς οι μεγάλοι πρέπει να τους τη μεταφέρουμε.Και ....όσο πιο γρήγορα γίνεται!!!

Συνεργατικός λαχανόκηπος Κομοτηνής :Μια πολύ καλή ιδέα για τους κατοίκους των μικρών κυρίως πόλεων.Τελικά λύσεις υπάρχουν αν υπάρχει φαντασία και διάθεση συνεργασίας...

Μια πολύ καλή ιδέα

Καταστατικό

ΠΡΟΣΧΕΔΙΟ ΚΑΤΑΣΤΑΤΙΚΟΥ
 
ΟΔΗΓΟΣ ΓΕΝΙΚΩΝ ΑΡΧΩΝ ΛΕΙΤΟΥΡΓΙΑΣ
ΣΥΝΕΡΓΑΤΙΚΟΥ ΛΑΧΑΝΟΚΗΠΟΥ ΚΟΜΟΤΗΝΗΣ
 
 
ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΑ
 
I. Επωνυμία
II. Σκοπός
III. Προσδιορισμός της θέσης και της έκτασης της αγροτικής καλλιέργειας
IV. Διοικητική Δομή της Ομάδας
V. Δικαιώματα και Υποχρεώσεις Συμμετεχόντων
VI. Διαγραφή Mέλους
VII. Οργάνωση της καλλιέργειας
VIII. Επιλογή τμήματος ατομικής καλλιέργειας
IX. Μέθοδοι καλλιέργειας
X. Γενικά
 
 
ΚΟΜΟΤΗΝΗ ΣΕΠΤΕΜΒΡΙΟΣ 2011
 
 
 
 
ΟΔΗΓΟΣ ΓΕΝΙΚΩΝ ΑΡΧΩΝ ΛΕΙΤΟΥΡΓΙΑΣ
ΣΥΝΕΡΓΑΤΙΚΟΥ ΛΑΧΑΝΟΚΗΠΟΥ ΚΟΜΟΤΗΝΗΣ
 
Επωνυμία
Δημιουργείται ο ΣΥΝΕΡΓΑΤΙΚΟΣ ΛΑΧΑΝΟΚΗΠΟΣ ΚΟΜΟΤΗΝΗΣ, με την ιδιαίτερη επωνυμία «…………………………..», ο οποίος, στο παρόν έγγραφο, θα αναφέρονται στο εξής και ως «Ομάδα».
 
Σκοπός
Ως βασικός σκοπός σύστασης της Ομάδας, ορίζεται η συλλογική καλλιέργεια αγροτικής γης, κοντά στη πόλη της Κομοτηνής και συγκεκριμένα σε αγρό, που θα παραχωρηθεί αποκλειστικά, κατά χρήση, στο μέλος της Ομάδας, κο Αμανατίδη Δημήτριο, ο οποίος στο εξής θα αναφέρεται ως «Προεδρεύων» της Ομάδας.
Η καλλιέργεια στοχεύει στη μη κερδοσκοπική παραγωγή τροφίμων (κυρίως λαχανικών), προς ιδιο-κατανάλωση, χωρίς να αποκλείεται η εθελοντική, δωρεάν παροχή, μέρους της παραγωγής, σε ευπαθείς ομάδες πληθυσμού ή στο πλαίσιο ανταλλαγών υλικών και υπηρεσιών, προς άτομα και φορείς, που θα συμβάλλουν στη δημιουργία του ομαδικού λαχανόκηπου, καθώς και στη προαγωγή των ανθρώπινων σχέσεων, μεταξύ των μελών της ομάδας και τη δημιουργία ενός πυρήνα συνεργασίας, που ενδεχομένως να αποτελέσει οδηγό για την επέκταση τέτοιων δράσεων.
Δευτερευόντως η Ομάδα μπορεί να προχωρήσει στην υποστήριξη και άλλων οικολογικών και κοινωνικών δραστηριοτήτων, μη κερδοσκοπικού χαρακτήρα, καθώς και στη συνεργασία με άλλες «συγγενείς» ομάδες, φορείς, οργανώσεις και πρόσωπα.
 
Προσδιορισμός της θέσης και της έκτασης της αγροτικής καλλιέργειας
Ο προαναφερόμενος αγρός έχει έκταση 3.500 τ.μ. και βρίσκεται στην θέση «Κουρτ Μπελή», συνορεύει δε γύρωθε ως εξής:
Βόρεια με ιδιοκτησία.
Νότια με ιδιοκτησία.
Ανατολικά με ιδιοκτησία.
και Δυτικά με ιδιοκτησία.
 
Διοικητική Δομή της Ομάδας
Για την εύρυθμη λειτουργία του Συνεργατικού Λαχανόκηπου Κομοτηνής, θα συγκροτηθεί η Επιτροπή Δράσης (Ε. Δ.).
Η Επιτροπή Δράσης (Ε. Δ.) θα είναι τριμελής, με μόνιμο μέλος και πρόεδρό της, τον προεδρεύοντα την ομάδα και αναπληρωτή αυτού, το μέλος που θα ορίζει ο ίδιος ο προεδρεύων, καθώς και δύο (2) μέλη, με τα αναπληρωματικά αυτών, τα οποία θα επιλέγονται από τα μέλη της Ομάδας και θα έχουν θητεία ενός (1) έτους.
Η επιλογή αυτή θα γίνεται ως εξής: Αρχικά, όσοι επιθυμούν να συμμετάσχουν στη διαδικασία ως υποψήφιοι, θα δηλώνουν την υποψηφιότητά τους στον προεδρεύοντα. Κατόπιν, ο προεδρεύων θα ενημερώνει την Ομάδα για τις κατατεθείσες υποψηφιότητες και θα ορίζει τον τόπο και το χρόνο, όπου θα συγκεντρωθούν τα ενεργά και ταμειακώς τακτοποιημένα μέλη της Ομάδας, για να διενεργηθεί η διαδικασία επιλογής.
Προϋπόθεση για τη διενέργεια της επιλογής, θα είναι η επίτευξη «απαρτίας», η οποία θεωρείται ότι έχει επιτευχθεί, εφόσον συγκεντρωθεί τουλάχιστον το ½ του συνολικού αριθμού των ενεργών και ταμειακώς τακτοποιημένων μελών της Ομάδας. Στην αντίθετη περίπτωση, η συγκέντρωση θα αναβληθεί για τρείς (3) ημέρες και στην επόμενη συγκέντρωση, θα γίνει η επιλογή, ανεξαρτήτως του αριθμού των παρόντων μελών. Ως τακτικά μέλη της επιτροπής θα επιλεχθούν τα δύο μέλη, που έλαβαν τους περισσότερους, κατά σειρά, ψήφους και ως αναπληρωματικά τα αμέσως δύο επόμενα. Ακολούθως, ο προεδρεύων θα ορίζει το ένα εκλεγμένο μέλος ως Ταμία, με τον αναπληρωτή του, και το άλλο ως Γραμματέα, με τον αναπληρωτή του.
Έργο της Ε. Δ. θα είναι η λήψη και υλοποίηση αποφάσεων, τόσο αυτοτελώς, όσο και μετά από εισηγήσεις των μελών της Ομάδας, ο έλεγχος και η έγκριση του ετήσιου προϋπολογισμού και απολογισμού, ο προγραμματισμός και η υλοποίηση των δράσεων της ομάδας, όπως αυτές προβλέπονται από το παρόν κείμενο, καθώς και η συνεχής και άμεση πληροφόρηση όλων των μελών, σχετικά με θέματα λειτουργίας, διαχείρισης και δράσης της Ομάδας. Η σχετική πληροφόρηση, μπορεί να γίνεται μέσω οποιουδήποτε πρόσφορου μέσου, καθώς και μέσω ηλεκτρονικού ταχυδρομείου (e-mail).
Ο Ταμίας θα έχει ως έργο να συγκεντρώνει και να διαχειρίζεται τους οικονομικούς πόρους της Ομάδας. Θα είναι υπεύθυνος για την τήρηση ενός απλού βιβλίου εσόδων-εξόδων, την είσπραξη των ποσών, που αναλογούν σε κάθε μέλος, ανάλογα με τη συμμετοχή του και τη διαχείριση αυτών, σύμφωνα με τις ανάγκες λειτουργίας του λαχανόκηπου, καθώς και κάθε άλλου εσόδου, υπογράφοντας σχετική, διπλότυπη απόδειξη.
Μέχρι ένα ποσό, που θα ορίζεται από την Ε.Δ., ο Ταμίας θα μπορεί να πραγματοποιεί δαπάνες, αφού ενημερώσει τον προεδρεύοντα, χωρίς προηγούμενη απόφαση, με απόδοση λογαριασμού, ενώ πέραν του ποσού αυτού, κάθε δαπάνη θα πρέπει να έχει προηγουμένως εγκριθεί από την Ε.Δ.
Ο Ταμίας και ο αναπληρωτής του, στο τέλος του έτους θα συντάσσουν έγγραφο απολογισμού του έργου τους (εσόδων – εξόδων), το οποίο θα κατατίθεται στην Επιτροπή Δράσης, η οποία θα το ελέγχει και θα το παρουσιάζει ενώπιον όλων των μελών της Ομάδας.
Ο Γραμματέας θα έχει ως έργο τη διοικητική υποστήριξη της Επιτροπής, καθώς και όσες αρμοδιότητες του δοθούν από τον προεδρεύοντα.
Κατά τη λήψη των σχετικών αποφάσεων, ο «Προεδρεύων» της Ομάδας, κος Αμανατίδης Δημήτριος, ως μοναδικός υπεύθυνος, απέναντι στον κύριο της έκτασης, στο νόμο και σε τρίτους, έχει το αποκλειστικό δικαίωμα της μη έγκρισης, οποιασδήποτε απόφασης ή εισήγησης, κρίνει αιτιολογημένα, ότι αντίκειται στους σκοπούς της ομάδας ή δημιουργεί νομικά προβλήματα έναντι τρίτων ή τον κύριο της έκστασης ή είναι εκτός του ισχύοντος νομικού πλαισίου.
 
Δικαιώματα και Υποχρεώσεις Συμμετεχόντων
Στην ομάδα δημιουργίας και καλλιέργειας του Συνεργατικού Λαχανόκηπου, θα συμμετέχουν αρχικά όσοι υποβάλλουν σχετικό αίτημα, αφού φυσικά αποδεχθούν τους σχετικούς όρους συμμετοχής και καταθέσουν το αρχικό ποσό συνδρομής. Ακολούθως, θα μπορούν να συμμετέχουν και νέα άτομα, που ενδεχομένως θα θελήσουν αργότερα να ενταχθούν, εφόσον φυσικά υπάρχει ακόμα ελεύθερη έκταση προς καλλιέργεια.
Για λόγους ευέλικτης λειτουργίας, καθώς και αυτάρκειας της παραγωγής ανά συμμετέχοντα, μπορούν να συμμετέχουν τελικά τόσα άτομα, ώστε σε κάθε άτομο να αντιστοιχεί μια ελάχιστη, διαθέσιμη, καλλιεργήσιμη έκταση 50 τ.μ.
Εφόσον τα νέα υποψήφια μέλη είναι παραπάνω από τα ελεύθερα μερίδια, τότε η επιλογή των νέων μελών θα γίνεται με απόφαση της Επιτροπής Δράσης, με βάση κοινωνικά κριτήρια: άνεργοι, άστεγοι, χαμηλού εισοδήματος, μονογονεϊκές οικογένειες, κ.λπ.
Για τη συμμετοχή στην Ομάδα και την λήψη μερίδας, το υποψήφιο μέλος θα υποβάλλει σχετική αίτηση και θα καταθέτει εφάπαξ συνδρομή πενήντα ευρώ (50 €), για τη δημιουργία του Κοινού Ταμείου της Ομάδας.
Το οποιοδήποτε μέλος της Ομάδας, δεν αποκτά οποιουδήποτε είδους νομική σχέση ή δικαίωμα, επί της εκτάσεως που θα καλλιεργεί.
 
Διαγραφή Mέλους
H ιδιότητα του μέλους χάνεται:
α) Δια παραιτήσεως. Οποιοδήποτε μέλος, έχει δικαίωμα να ζητήσει τη διαγραφή του από την Ομάδα, υποβάλλοντας έγγραφη αίτηση προς την Επιτροπή Δράσης.
β) Δια διαγραφής, με απόφαση της Επιτροπής Δράσης, λόγω μη εκπληρώσεως των οικονομικών, προς την Ομάδα, υποχρεώσεων του.
γ) Δια διαγραφής, με απόφαση της Επιτροπής Δράσης, όταν ο καλλιεργητής εγκαταλείψει τη μερίδα του για περισσότερο από 1 έτος ή για πάνω από 2 καλλιεργητικές περιόδους. Τότε η Επιτροπή Δράσης, μπορεί να αποφασίσει την προσωρινή ή μόνιμη αποβολή του μεριδιούχου από την καλλιέργεια ή και την Ομάδα, εξετάζοντας κατά περίπτωση τη σοβαρότητα του λόγου εγκατάλειψης της καλλιέργειας, καθώς και την ύπαρξη ατόμων στην λίστα αναμονής, για εισδοχή στη συλλογική καλλιέργεια.
δ) Δια διαγραφής, όταν η δράση και η εν γένει στάση του, εκτρέπεται προς άλλους σκοπούς, που αντιτίθενται στους σκοπούς της Ομάδας ή όταν δεν τηρεί τους όρους του παρόντος.
Όποιος, για οιονδήποτε λόγο, απώλεσε την ιδιότητά του ως μέλος, αποχωρεί από την Ομάδα, χωρίς καμία αποζημίωση ή επιστροφή των χρημάτων, που έχει δώσει στο κοινό ταμείο, ενώ συγχρόνως στερείται και παντός σχετικού δικαιώματος, που τυχόν απορρέει εκ του παρόντος.
 
Οργάνωση της καλλιέργειας
Ως «Καλλιεργητής», ορίζεται το μέλος της Ομάδας, το οποίο έχει λάβει μερίδα και την καλλιεργεί.
Ως «Ατομική Καλλιέργεια» ή «Μερίδιο», ορίζεται το τμήμα έκτασης 50 τ.μ., ανά συμμετέχοντα, το οποίο ο «καλλιεργητής» καλλιεργεί με προσωπική εργασία και προσωπική απολαβή της παραγωγής.
Τα έξοδα της δραστηριότητας, που διαχωρίζονται σε κόστος εκκίνησης-υποδομών, κόστος λειτουργίας και γενικά έξοδα, θα κατανέμονται ισόποσα, σε κάθε συμμετέχοντα, με μερίδιο, στην καλλιέργεια.
Τα εργαλεία ή μηχανήματα, που θα αγορασθούν, καθώς και οι κινητές υποδομές, που τυχόν θα κατασκευασθούν, από χρήματα του Ταμείου, θα ανήκουν εξίσου σε όλα τα μέλη της ομάδας. Οι σταθερές και μη δυνάμενες να απομακρυνθούν υποδομές, θα μεταβιβασθούν, μετά την διάλυση της ομάδας, στον κύριο της γης, με βάση τη σύμβαση χρησιδανείου, που έχει συναφθεί με αυτόν.
Για ορισμένες εργασίες, ειδικά κατά την εκκίνηση της δράσης ή αργότερα, στην περίπτωση που χρειασθεί οποιουδήποτε είδους τεχνική υποστήριξη (γεωπόνος, κ.λπ.), θα μπορεί να ακολουθηθεί η διαδικασία ανάθεσης αυτών (επί πληρωμή), σε εξωτερικούς συνεργάτες. Για την εκκίνηση της διαδικασίας ανάθεσης, η Επιτροπή Δράσης θα αναλαμβάνει τη διενέργεια έρευνας αγοράς και ακολούθως, αφού ενημερώσει τα μέλη της Ομάδας, θα προχωρά στην ανάθεση του αντίστοιχου έργου ή προμήθειας υλικών ή υπηρεσιών.
Όλοι οι συμμετέχοντες στην καλλιέργεια, είναι ισότιμα υπεύθυνοι και αρμόδιοι για τη φροντίδα, τη συντήρηση, την καθαριότητα και την προστασία των κοινόχρηστων χώρων (κύριοι και δευτερεύοντες διάδρομοι, θέση στάθμευσης, περίφραξη, είσοδος, κεντρική υδροδότηση, κιόσκι, κ.λπ.) και θα συμμετέχουν σε αυτές τις εργασίες, είτε κυκλικά, είτε όπως αλλιώς θα ορίζεται με αποφάσεις της Επιτροπής Δράσης.
 
Επιλογή τμήματος ατομικής καλλιέργειας
Η επιλογή του τμήματος της ευρύτερης έκτασης, που θα καλλιεργεί κάθε συμμετέχων, θα γίνει ως εξής:
Αρχικά με βάση το τοπογραφικό διάγραμμα της έκτασης, θα σχεδιασθούν οι κοινόχρηστοι χώροι και οι θέσεις που θα χρησιμοποιηθούν για συγκεκριμένες δράσεις (τοποθέτηση μηχανημάτων, οχημάτων, κ.λπ.).
Αφού από τη συνολική έκταση αφαιρεθεί η έκταση, που θα καλύπτουν οι προαναφερόμενες δράσεις, η υπόλοιπη έκταση θα διανεμηθεί σε ………. τμήματα των 50 τ.μ., τα οποία θα αριθμηθούν από το (1) έως το (…). Ακολούθως, θα κληθούν όλα τα μέλη της Ομάδας και ο κάθε «καλλιεργητής», θα επιλέξει, από κληρωτίδα, ένα κλήρο. Ο αριθμός που θα αναγράφεται στον επιλεγόμενο κλήρο, θα αντιστοιχεί στο αριθμημένο τμήμα έκτασης, το οποίο πλέον θα αποτελεί την ατομική καλλιέργεια – μερίδα του εν λόγω καλλιεργητή. Κατόπιν συνεννόησης με την Επιτροπή Δράσης, εντός αποκλειστικής προθεσμίας δύο (2) ημερών από την ολοκλήρωση της διαδικασίας επιλογής, θα είναι δυνατή η, μεταξύ των μελών, αλλαγή των προς καλλιέργεια επιλεχθέντων τμημάτων.
 
Μέθοδοι καλλιέργειας
Η καλλιέργεια του αγρού θα γίνεται υποχρεωτικά με βάση τις αρχές της βιολογικής, βιοδυναμικής ή φυσικής καλλιέργειας, με αποκλειστικό σκοπό την παραγωγή καθαρών, ασφαλών και χρήσιμων, για τον ανθρώπινο οργανισμό, τροφίμων, χωρίς να επιτρέπεται η χρήση υλικών και μεθόδων, που αφενός, προκαλούν βλάβες, είτε στις καλλιέργειες των άλλων συνκαλλιεργητών, είτε στις καλλιέργειες των γειτνιαζόντων ιδιοκτητών και αφετέρου, επιβαρύνουν τα παραγόμενα προϊόντα ή μολύνουν το φυσικό περιβάλλον.
Κατά συνέπεια, δεν επιτρέπεται η χρήση τεχνητών λιπασμάτων, φυτοφαρμάκων, ζιζανιοκτόνων και λοιπών χημικών παρασκευασμάτων της εντατικής γεωργίας, βαρέων μηχανημάτων, καθώς και μεθόδων, που σπαταλούν το νερό και τους λοιπούς φυσικούς πόρους ή βλάπτουν το περιβάλλον και τους γείτονες του Λαχανόκηπου.
Επίσης, δεν επιτρέπεται η εσωτερική περίφραξη της ατομική καλλιέργειας - μερίδας (επιτρέπεται μόνο η πρόχειρη σήμανση αυτών, έτσι ώστε να καθορίζονται τα όρια της κάθε ατομικής καλλιέργειας), καθώς και η φύτευση-καλλιέργεια, εντός των ατομικών καλλιεργειών - μερίδων, δένδρων, θάμνων και αμπελιού.
Πριν από την εφαρμογή οποιασδήποτε μεθόδου και τη χρήση οποιουδήποτε είδους σκευάσματος, ο καλλιεργητής υποχρεωτικά θα ενημερώνει και θα ζητά την έγκριση «εφαρμογής και χρήσης», από τον αρμόδιο τεχνικό σύμβουλο της Ομάδας, τον κο Αμανατίδη Δημήτριο, Γεωπόνο.
Στην περίπτωση που ένας καλλιεργητής προχωρήσει σε χρήση «απαγορευμένου» ή «απαγορευμένης», σύμφωνα με τα προαναφερόμενα, σκευάσματος ή δράσης, τότε αυτός παραδίδει άμεσα την έκταση που καλλιεργούσε και με απόφαση της Επιτροπής Δράσης αποχωρεί από την ομάδα, χωρίς καμία αποζημίωση ή επιστροφή των χρημάτων, που έχει δώσει στο κοινό ταμείο.
Ο τρόπος εφαρμογής, στο σύνολο της καλλιεργούμενης έκτασης, άλλων απαραίτητων δράσεων, όπως π.χ. πότισμα, λίπανση, κ.λπ., θα καθορίζεται με απόφαση της Επιτροπής Δράσης, σε συνεργασία με τον αρμόδιο τεχνικό σύμβουλο της Ομάδας.
Γενικά
Για τη διευθέτηση κάθε ιδιαίτερης περίπτωσης ή προβλήματος, που η αντιμετώπισή τους δεν προβλέπεται με το παρόν έγγραφο, ορίζεται ως αρμόδια η Επιτροπή Δράσης, η οποία είτε λαμβάνει τις σχετικές αποφάσεις απευθείας, είτε μπορεί να αναθέτει σε μεμονωμένα μέλη της ή σε επιτροπές από μέλη της Ομάδας ή σε μεμονωμένα μέλη της Ομάδας, να ενεργήσουν για λογαριασμό της, ενημερώνοντας τη απολογιστικά.
Το παρόν κείμενο Γενικών Αρχών Λειτουργίας, εφόσον κριθεί αναγκαίο, δύναται μελλοντικά να τροποποιηθεί.
 
 
 
 
 

Τρίτη 24 Ιανουαρίου 2012

Διατροφική αυτάρκεια:Τροφές "κατοχής"

Διατροφική Αυτάρκεια: Τροφές «Κατοχής»


Γράφει ο Ευτύχης Μπλέτσας (bletsas.gr)
Τον τελευταίο καιρό όλο και περισσότερο ακούγεται η λέξη «κατοχή». Πολλοί αναφέρονται στα δύσκολα χρόνια που πέρασε η Ελλάδα κατά την διάρκεια του Β’ Παγκοσμίου Πολέμου και πολλοί είναι αυτοί που χαρακτηρίζουν την τωρινή κατάσταση στη χώρα ως μία νέα οικονομική Κατοχή που μέρα με τη μέρα εξαθλιώνει τους Έλληνες σε όλα τα επίπεδα. Να είστε θετικοί και να θυμάστε: Η Ελλάδα έχει ότι χρειαζόμαστε για να τα βγάλουμε πέρα κάτω από οποιεσδήποτε συνθήκες. Ζούμε σε μία ευλογημένη Γη. Το μόνο που χρειαζόμαστε είναι να αυξήσουμε την διατροφική μας ευφυΐα. Διαβάζοντας αυτό το κείμενο, έχεις κάνει ένα πολύ σημαντικό βήμα!
Σε αυτό το κείμενο θα κάνω μία αναφορά στις πιο σημαντικές τροφές που έθρεψαν και έσωσαν πολύ κόσμο κατά τη Διάρκεια της Γερμανικής κατοχής. Είναι τροφές που έχουμε σε αφθονία στην Ελλάδα και που μπορούν να καλύψουν σημαντικό μέρος των διατροφικών μας αναγκών. Ας ελπίσουμε να μην φτάσουμε στο σημείο να στηριχθούμε σε αυτές για να τα βγάλουμε πέρα αλλά είναι σίγουρα χρήσιμο να τις γνωρίζουμε και να μπορούμε να τις εντοπίσουμε. Είναι Τροφές που είτε παράγονται εύκολα είτε μπορούν να μαζευτούν από τη φύση.
Σημείωση: Τροφές όπως τα όσπρια και τα σιτηρά είναι σίγουρα εξαιρετικές τροφές Οικονομίας αλλά δεν καλλιεργούνται εύκολα ούτε μπορείς να μαζέψεις από τη φύση. Είναι πολύ πιο εύκολο να έχεις στον κήπο κότες και κουνέλια παρά να καλλιεργείς σιτάρι και φακές. Το ψωμί και το αλεύρι είναι σίγουρα τροφές που καταναλώνανε στην κατοχή αλλά έπρεπε κάπως να τα προμηθευτούν. Σε αυτό το κείμενο αναφερόμαστε σε τροφές αυτάρκειας.

Ελιές

Οι ελιές είναι το χρυσάφι της ελληνικής Γης. Το μόνο που χρειάζεται να κάνουμε είναι να τις μαζέψουμε την κατάλληλη περίοδο (Φθινόπωρο) και είτε να τις κάνουμε λάδι, είτε να τις ξεπλύνουμε πολλές φορές και να τις βάλουμε σε βαζάκι με ξίδι και αλάτι. Περιέχουν καλά μονοακόρεστα λιπαρά και μπορούν να μας προσφέρουν σημαντική ποσότητα ενέργειας.

Χαρούπια

Το χαρούπι ήταν μία από τις τροφές που έσωσαν πολύ κόσμο την περίοδο της κατοχής. Μοιάζουν με φασόλια και μαζεύονται από δέντρα που δεν χρειάζονται ιδιαίτερη φροντίδα. Χαρουπιές υπάρχουν σε αρκετά μέρη της Ελλάδας. Ο καρπός μπορεί να τριφτεί και να γίνει σκόνη που στη συνέχεια μπορεί να χρησιμοποιηθεί όπως χρησιμοποιείται το κακάο. Το χαρούπι είναι πολύ θρεπτικό, υγιεινό και έχει ευχάριστη γεύση. Χάρις στο χαρούπι, οι Chocoholics δεν χρειάζεται να ανησυχούν σε περίπτωση που δεν μπορούμε να εισάγουμε κακάο από τη Νότια Αμερική. Υπάρχει και η Χαρουπολάτα που είναι νοστιμότατη και πολύ υγιεινή. Τώρα μπορείς να τη βρεις μόνο σε καταστήματα υγιεινής διατροφής, αλλά σε περίπτωση που ζορίσουν σε μεγάλο βαθμό τα πράγματα, είναι πολύ πιθανό να αντικαταστήσουν τις διάφορες αγαπημένες μας κακαοσοκολάτες.

Καρύδια

Η Ελλάδα έχει άφθονες καρυδιές σε χωριά που βρίσκονται σε υψόμετρο. Τα καρύδια απλά τα μαζεύεις, δεν χρειάζονται καλλιέργεια. Είναι πολύ θρεπτικά και υγιεινά. Περιέχουν πρωτεΐνες και καλά λιπαρά. Αν τα κρατήσεις ολόκληρα με το τσόφλι, μπορείς να τα διατηρήσεις για πολύ καιρό. Παρόμοια είναι τα αμύγδαλα και τα φουντούκια ενώ εξίσου θρεπτικοί είναι οι σπόροι από κουκουνάρια. Μπορεί να είναι δύσκολο και χρονοβόρο να ανοιχτούν και να βγουν αλλά μιας και η Ελλάδα είναι γεμάτη πεύκα, είναι καλή ιδέα να τα έχουμε υπόψη μας!

Κάστανα

Τα κάστανα είναι μία πολύ ιδιαίτερη τροφή Επιβίωσης. Είναι από τους λίγους καρπούς στη φύση (αν όχι ο μόνος) που περιέχει αμυλώδη υδατάνθρακες. Άμυλο μπορούμε να βρούμε και σε μακαρόνια και ρύζι αλλά η καλλιέργεια αυτών δεν είναι κάτι εύκολο και φυσικά δεν υπάρχουν αυτόνομα στη φύση. Τα κάστανα από την άλλη υπάρχουν στα Ελληνικά ορεινά δάση. Είναι χαρακτηριστικό που στο Άγιο Όρος, πολλοί ασκητές μοναχοί που απομονώνονται σε μακρινές σκήτες μέσα στο δάσος, έχουν σαν μόνη τους πηγή τροφής για εβδομάδες τα κάστανα που υπάρχουν άφθονα στην περιοχή.

Μήλα και Πορτοκάλια

Όλα τα φρούτα που απλά μαζεύονται από δέντρα που υπάρχουν σε αφθονία στην Ελληνική φύση είναι εξαιρετική τροφή Διατροφικής Ανεξαρτησίας. Ανάλογα με την εποχή και την περιοχή υπάρχουν και άλλες επιλογές. Τα Μήλα, οι Λωτοί και τα Ρόδια είναι τα φρούτα του Φθινοπώρου ενώ τα εσπεριδοειδή ακολουθούν όταν πέσει ο Χειμώνας. Πορτοκάλια, Μανταρίνια και λεμόνια είναι καλές επιλογές επειδή χάρη στο περίβλημα τους, διατηρούνται για πολύ καιρό. Μπορούν να αποτελέσουν σημαντική πηγή βιταμίνης C και άλλων ιχνοστοιχείων.

Χόρτα

Οι πρασινάδες μπορεί να μην μας προσφέρουν αρκετές θερμίδες αλλά περιέχουν πολλά μικροθρεπτικά συστατικά που χρειάζεται ο οργανισμός μας. Τα άγρια και ήμερα χόρτα είναι γεμάτα βιταμίνες, ιχνοστοιχεία και ένζυμα. Πολλά από αυτά είναι αυτοφυή και το μόνο που χρειάζεται είναι να μπορούμε να τα αναγνωρίσουμε και να τα μαζέψουμε. Επειδή η καλλιέργεια τους είναι εύκολη μπορούμε να τα έχουμε στην αυλή η ακόμα και σε γλάστρες στο μπαλκόνι του σπιτιού μας. Για οικιακή καλλιέργεια όμως οι καλύτερες επιλογές είναι ο μαϊντανός, ο άνηθος, το σέλινο και η ρόκα που μεγαλώνει εύκολα και γρήγορα. Όλες αυτές οι πρασινάδες μπορούν να καλύψουν τις ανάγκες μας για σαλάτα ακόμα και αν δεν έχουμε κανονικό μπαξέ.

Βότανα

Η Ελληνική φύση είναι γεμάτη βότανα που μπορούμε να χρησιμοποιήσουμε για να νοστιμίσουμε φαγητά ή να τα πιούμε ως αφέψημα. Τα βότανα εκτός από υπέροχη γεύση και άρωμα περιέχουν πολλά ευεργετικά συστατικά που μπορούν να μας βοηθήσουν να προστατεύσουμε την υγεία μας και να αντιμετωπίσουμε ασθένειες. Το σημαντικό είναι να μπορούμε να τα αναγνωρίσουμε και να τα χρησιμοποιήσουμε ανάλογα με τις ανάγκες μας. Μερικά παραδείγματα είναι το θυμάρι, η μέντα, το σπαθόχορτο, η λουίζα, η λεβάντα και το δεντρολίβανο.

Μέλι

Το μέλι είναι διατροφικός χρυσός. Περιέχει απλά ζάκχαρα που προσφέρουν άμεση ενέργεια και ένα πλήθος πολύτιμων ιχνοστοιχείων. Διατηρείται εύκολα για μεγάλο χρονικό διάστημα και μπορεί να χρησιμοποιηθεί με αμέτρητους τρόπους. Αν και δεν είναι εύκολο να μαζέψεις μέλι από τη φύση, δεν είναι εξαιρετικά δύσκολη υπόθεση να φτιάξεις ένα μελίσσι. Με μερικές απλές γνώσεις μελισσοκομίας μπορείς να εκμεταλλευτείς τα δώρα των μελισσών που εκτός από το μέλι είναι η γύρη, η πρόπολη, το κερί και ο βασιλικός πολτός.

Κουνέλια

Το κρέας είναι μία τροφή που μπορεί να καλύψει τις ανάγκες μας για πρωτεΐνη και λιπαρά σε περίπτωση που υπάρχει έλλειψη άλλων τροφών. Ειδικά τον χειμώνα που δεν είναι εύκολο να καλλιεργήσεις ή να συλλέξεις τρόφιμα το κρέας μπορεί να καλύψει σημαντικό μέρος των θερμιδικών μας αναγκών. Τα κουνέλια είναι η καλύτερη πηγή κρέατος σε περίπτωση έκτακτης ανάγκης. Λέγεται ότι τα κουνέλια έσωσαν διατροφικά την Κρήτη την περίοδο της κατοχής. Εκτός από το γεγονός ότι το κρέας του θεωρείται ιδιαίτερα υγιεινό επειδή περιέχει ω3 λιπαρά, τα κουνέλια έχουν πολλά ακόμα πρακτικά πλεονεκτήματα. Θέλουν πολύ λίγο χώρο για να μεγαλώσουν και μπορείς να τα έχεις σε μικρό κήπο ή και σε βεράντα. Αναπαράγονται και μεγαλώνουν πολύ γρήγορα! Είναι μέγεθος που αν σφάξεις ένα μπορείς να το φας σε ένα οικογενειακό γεύμα χωρίς να χρειάζεται να το συντηρήσεις. Τρώνε χορτάρι, φλούδες και οικιακά αποφάγια. Είναι πιο εύκολο να τα σφάξεις από ότι άλλα ζώα όπως το γουρούνι και η κότα.

Κότες

Οι κότες έχουν το τεράστιο πλεονέκτημα ότι γεννάνε αβγά! Μία κότα μπορεί να δώσει μέχρι και ένα αβγό τη μέρα. Για το λόγω αυτό και μόνο είναι εξαιρετικά χρήσιμες σε ζόρικες καταστάσεις όπου υπάρχει έλλειψη τροφίμων. Οι κότες τρέφονται και αυτές με οικιακά αποφάγια και τα αβγά που δίνουν είναι εξαιρετική πηγή πρωτεΐνης υψηλής βιολογικής αξίας. Μπορεί να περιέχουν αρκετή χοληστερίνη αλλά σε δύσκολες καταστάσεις αυτό έχει μικρή σημασία μιας και τα ζωικά τρόφιμα έτσι κι αλλιώς θα καταναλώνονται με μέτρο. Τα αβγά περιέχουν και μία πλειάδα άλλων θρεπτικών συστατικών.

Κατσίκα

Μία κατσίκα είναι κάπως πιο δύσκολο να έχεις αν δεν ζεις στο χωριό αλλά είναι σίγουρα η καλύτερη πηγή γάλακτος σε δύσκολες καταστάσεις. Το γάλα της κατσίκας θεωρείται πιο συμβατό με τον ανθρώπινο οργανισμό και μπορεί να χρησιμοποιηθεί για να παραχθεί τυρί. Μαζί με πρόβειο γάλα μπορείς να φτιάξεις ελληνικότατη Φέτα που έτσι κι αλλιώς δεν έχει αγελαδινό γάλα. Αν και προσωπικά δεν είμαι φανατικός με την κατανάλωση γάλακτος, είναι όμως αλήθεια ότι περιέχει βιταμίνες και ιχνοστοιχεία που δύσκολα βρίσκεις αλλού. Είναι πλήρες τρόφιμο και πολύ σημαντικό αν έχετε μικρά παιδιά. Η κατσίκα σε αντίθεση με άλλα ζώα που παράγουν γάλα, είναι πιο εύκολο να έχει κάποιος στην αυλή του. Σε κάποιες περιπτώσεις η κατσίκα είναι πολύ γλυκό, φιλικό και παιχνιδιάρικο ζώο, κάτι που την κάνει ιδανικό κατοικίδιο για να παίζουν τα παιδιά!

Ψάρια

Σε παραθαλάσσιες και παραλίμνιες περιοχές το ψάρεμα μπορεί να καλύψει μεγάλος μέρος των διατροφικών αναγκών του πληθυσμού. Τα ψάρια περιέχουν πρωτείνες υψηλής βιολογικής αξίας, καλά Ω3 λιπαρά και πολλά σημαντικά ιχνοστοιχεία όπως φώσφορο. Είναι πάντα καλή ιδέα να ξέρεις να ψαρεύεις ή να μπορείς να μαζέψεις αχιβάδες και άλλα φαγώσιμα θαλασσινά. Αν και τα τελευταία χρόνια τα ψάρια στις θάλασσες λιγοστεύουν επικίνδυνα, δεν παύουν να αποτελούν μία πηγή τροφής που μπορεί να σώσει πολλές περιοχές τις Ελλάδας σε περίπτωση ανάγκης.

Σαλιγκάρια

Άσχετα με το αν σας αρέσουν ή όχι και κατά πόσο τα θεωρείτε γκουρμέ, τα σαλιγκάρια είναι μία από τις πιο κορυφαίες τροφές επιβίωσης. Είναι εύκολο να μαζευτούν, ειδικά μετά από μία βροχερή μέρα και αποτελούν εξαιρετική πηγή πρωτεϊνών. Μαγειρεύονται εύκολα και γρήγορα και δεν απαιτούν «σφάξιμο». Ακόμα και αν το άκουσμά τους δε σας ενθουσιάζει είναι καλό να τα έχετε υπόψη σας.
Ας ελπίσουμε οι παραπάνω πληροφορίες να έχουν για την Ελλάδα μόνο ιστορική σημασία όταν γίνονται αναφορές στην Κατοχή του Β’ παγκοσμίου πολέμου. Επειδή όμως ζούμε σε περίεργες εποχές πρέπει να μελετάμε και να γνωρίζουμε πως οι πρόγονοι μας ξεπέρασαν τις προκλήσεις. Με αυτόν τον τρόπο θα μπορούμε και εμείς να είμαστε έτοιμοι να αντιμετωπίσουμε οποιαδήποτε παρόμοια πρόκληση και να επιβιώσουμε.
Να είστε θετικοί και να θυμάστε: Ζούμε σε μία ευλογημένη Γη. Το μόνο που χρειαζόμαστε για να αποφύγουμε την πείνα ότι κι αν συμβεί, είναι να αυξήσουμε την διατροφική μας ευφυΐα. Έχοντας διαβάσει αυτό το κείμενο, έχεις κάνει ένα πολύ σημαντικό βήμα! Μετέδωσε τώρα αυτές τις γνώσεις και σε άλλους. Ποτέ δεν ξέρεις τι γίνεται… Όσο περισσότεροι τα ξέρουμε, όσο καλύτερα!
Για θες να αυξήσεις κι άλλο την διατροφική σου ευφυΐα και να μάθεις πως μπορείς να τρέφεσαι νόστιμα, υγιεινά και οικονομικά, πάτα εδώ και ρίξε μια ματιά στη Μαγειρική Οικονομία.
Καλή δύναμη
Ευτύχης Μπλέτσας