Ένας μικρός "οικιακός " αργαλειός...

 Στα σπίτια των Ελλήνων της υπαίθρου μέχρι...όχι πολλά χρόνια πριν... πάντα υπήρχε ένας αργαλειός... Είτε ήταν μόνιμα στημένος στο υπόγειο του αγροτικού σπιτιού είτε τον έστηναν και τον "αρμάτωναν" κάθε καλοκαίρι υφαίνοντας όσα χρειάζονταν για ολόκληρο το χρόνο, ο αργαλειός αποτελούσε ένα απαραίτητο εργαλείο της οικιακής οικονομίας... Εκεί ύφαιναν τα χαλιά,τις κουρελούδες αλλά και τα ρούχα των μελών της οικογένειας,τις πετσέτες και τα προικιά των νεότερων μελών...

Από όσες αναμνήσεις έχω εκείνων των χρόνων, θυμάμαι την υφαντική σαν ένα πανηγύρι... Η περίοδος του αργαλειού για το πατρικό σπίτι της μητέρας μου άρχιζε τον Ιούνιο με το "ρίξιμο" του στημονιού στα αλώνια του χωριού.Η γιαγιά μου "έριχνε" πολλά μέτρα στημόνι πάνω σε πασσάλους που είχε μπήξει στο έδαφος...Ήταν δουλειά δύσκολη και απαιτούσε χέρια και απόλυτη προσήλωση...Όλες οι γυναίκες της οικογένειας ήταν παρούσες...

 Ακολουθούσε το πέρασμα του στημονιού στον αργαλειό...λεπτοδουλειά κι αυτή που απαιτούσε μεγάλη υπομονή... Και μετά...άρχιζε το πανηγύρι... Ο αργαλειός σταματούσε να χτυπάει μόνο αργά το βράδυ...Οι γυναίκες ύφαιναν σε βάρδιες...μόλις κουράζονταν η μία έπαιρνε τη θέση της η άλλη...Τα γέλια,τα πειράγματα έδιναν και έπαιρναν(αναρωτιέμαι που έβρισκαν εκείνο το ασταμάτητο γέλιο όλες αυτές οι κατακουρασμένες γυναίκες ...είχαν στην πλάτη τους το σπίτι-καμία σχέση με τις σημερινές πολυτέλειες- τα ζώα, τα χωράφια...κι όμως ήταν χαρούμενες...μάλλον έβρισκαν ικανοποίηση σε όσα είχαν και όχι στον αγώνα να βρουν όλο και περισσότερα...όλο και καλύτερα..).

Αν πεις δε για τη δημιουργικότητά τους...πραγματικά ασυναγώνιστη...συνδύαζαν με μεγάλο μεράκι τα νήματα( από τα πρόβατα του παππού μου που το χειμώνα μετατρέπονταν σε νήματα,βάφονταν και περίμεναν τη σειρά τους )αλλά και τα ταπεινά κουρελάκια που είχαν κόψει,συνδυάσει και ράψει επίσης από τον προηγούμενο χειμώνα...

...εκεί ήταν που αγάπησα την υφαντική...Δεν ήταν μόνο η δυνατότητα έκφρασης που έδινε στην υφάντρα...αλλά και η χρηστική της ιδιότητα...με ενθουσίαζε -και με ενθουσιάζει ακόμη- η δυνατότητα που έδινε στα σπίτια να είναι σε ένα μεγάλο μέρος αυτάρκη (ακόμη και σήμερα η αυτάρκεια στην καθημερινότητα είναι μέσα μου συνδυασμένη με την ελευθερία).Σήμερα είναι πολύ δύσκολο να φανταστούμε πως θα μπορούσαμε να ντυθούμε χωρίς να επισκεφτούμε ένα κατάστημα ή δύο ή περισσότερα...Για τους ανθρώπους τότε ήταν αυτονόητο...

...για όλους τους παραπάνω λόγους χάρηκα πραγματικά πολύ όταν διαπίστωσα πως αυτή η τάση της χρηστικής υφαντικής επανέρχεται δυναμικά στο εξωτερικό... Πολλές γυναίκες εκεί γνέθουν το μαλλί ώστε να γίνει νήμα,χρησιμοποιώντας αδράχτια ή τροχούς ,και το υφαίνουν παράγοντας ύφασμα και φτιάχνοντας με αυτό τα ρούχα τους...

Τα κίνητρα,βέβαια,δεν είναι ίδια με εκείνα των παλιότερων γυναικών που κινούνταν από την ανάγκη...Σήμερα περισσότερο στηρίζεται αυτή η τάση σε μία άποψη που λέει πως είναι σίγουρα δημιουργικότερο,υγιεινότερο και οικολογικότερο να φτιάχνει κανείς τα ρούχα του,γιατί έτσι εκτιμά τον κόπο και προσέχει τα δημιουργήματά του...δεν συσσωρεύει ρούχα περισσότερα από όσα χρειάζεται...χρησιμοποιεί υλικά και βαφές που μπορεί να ελέγχει την ποιότητά τους και φοράει κάτι πολύ αντιπροσωπευτικό της προσωπικότητάς του... 

...οι αργαλειοί που χρησιμοποιούν είναι μικροί, αποθηκεύονται εύκολα, παράγουν ύφασμα σεβαστού πλάτους (από 20 έως 80 εκατοστά) και μπορούν γρήγορα να τους χρησιμοποιήσουν ακόμη και οι αρχάριοι στην υφαντική και είναι αρκετά οικονομικοί για τις δυνατότητές τους. Επίσης έχουν το πλεονέκτημα πως η υφάντρα "ρίχνει" μόνη της αρκετά εύκολα το στημόνι της.Αυτό είναι πολύ σημαντικό,καθώς στους μεγάλους αργαλειούς συνήθως ρίχνουμε πολλά μέτρα στημόνι κι έτσι αν κάποιος θέλει να έχει ευελιξία πρέπει να έχει πολλούς αργαλειούς ώστε να υφάνει διαφορετικά είδη όπως κουρελούδες, πετσέτες,καρώ υφάσματα,χαλιά ....

Έναν τέτοιο αργαλειό προμηθεύτηκα πρόσφατα και ενθουσιάστηκα τόσο που θέλησα να μοιραστώ την εμπειρία με όσους ενδιαφέρονται για τη χρηστική υφαντική...Εδώ και πολλά χρόνια έχω έναν μεγάλο αργαλειό που είναι όμως στημένος σε χώρο έξω από το σπίτι,μη θερμαινόμενο...με αποτέλεσμα να τον χρησιμοποιώ μόνο καλοκαίρι... Τώρα είδα μπροστά μου τη δυνατότητα να έχω έναν αργαλειό στο σπίτι μου,εύχρηστο και βολικό στην αποθήκευση!!Η συναρμολόγηση του αργαλειού ήταν εύκολη σχετικά ...με τη βοήθεια οπωσδήποτε κάποιου που του αρέσουν οι κατασκευές... Το "ρίξιμο" του στημονιού ήταν μια πολύ όμορφη εμπειρία(υπάρχουν πολλά βίντεο στο διαδίκτυο πολύ κατατοπιστικά).

 Παρόλα αυτά  έκανα αρκετά λάθη για αρχή και το στημόνι είχε πολλά "μπόσικα",τα οποία κάλυψα κατά την ύφανση χρησιμοποιώντας ξυλάκια κυλινδρικά...Εξαιτίας αυτού αποφάσισα να χρησιμοποιήσω  το όχι πολύ επιτυχημένο στημόνι ώστε να φτιάξω μια κουρελού που δεν έχει τις απαιτήσεις του υφάσματος στην τελειότητα του στημονιού...

...το επόμενο στάδιο ήταν να περάσω τις κλωστές από το χτένι στο οποίο είναι ενσωματωμένα τα μιτάρια με ένα πολύ έξυπνο σύστημα... Αυτό ήταν εύκολη και γρήγορη εργασία...Έδεσα τα στημόνια και ο αργαλειός ήταν έτοιμος για χρήση...Αν κάποιος με ρωτήσει  κατά πόσο μπορεί ένας αρχάριος να ρίξει στημόνι σε έναν τέτοιο αργαλειό θα έλεγα πως, αν γίνεται, καλό θα ήταν να παρακολουθήσει ένα σύντομο σεμινάριο από αυτά που γίνονται πλέον και στην Ελλάδα.Αν όμως δεν μπορεί, με λίγο παραπάνω κόπο ώστε να ψάξει στο διαδίκτυο και προσωπικό πειραματισμό  θα μπορέσει τελικά να αρματώσει τον αργαλειό του...

...και μετά...το πανηγύρι...είτε κουρέλια χρησιμοποιήσετε είτε νήματα ...οι δυνατότητες δημιουργίας είναι πραγματικά πολλές...

 ...δύο μέρες ήταν αρκετές για μια απλή κουρελού με πλάτος 78 περίπου εκατοστά και μήκος περίπου1.50 μέτρο...

 ...στρώθηκε ήδη...Το επόμενο βήμα είναι η παραγωγή υφάσματος...

 ...πιο κάτω θα παραθέσω κάποιες φωτογραφίες ΑΠΟ ΤΟ ΔΙΑΔΙΚΤΥΟ  σχετικές με τα υφαντά που μπορείτε να έχετε χρησιμοποιώντας έναν αργαλειό τέτοιου τύπου...H  Sarah Howard
είναι μια πολύ καλή υφάντρα ...παράγει ύφασμα με το οποίο ράβει εξαιρετικά ρούχα...Στη σελίδα της θα βρείτε πολλές ιδέες ...

...εξίσου βοηθητικές είναι και οι ομάδες ανθρώπων που χρησιμοποιούν τέτοιου τύπου αργαλειούς... Η παρακάτω ομάδα είναι μία από αυτές... https://www.facebook.com/groups/488174791222202/?multi_permalinks=2953815167991473&notif_id=1583593423586321&notif_t=group_activity  Υπάρχουν όμως και πολλές άλλες στο facebook...

Με την ελπίδα πως σας μετέδωσα ένα μέρος από τον ενθουσιασμό μου για την ενασχόληση με τη χρηστική υφαντική...σας αφήνω...Εύχομαι να το τολμήσετε και γρήγορα να ξαναβρεί ο αργαλειός τη θέση του στα ελληνικά σπίτια...