Καλώς ορίσατε

Τετάρτη 3 Απριλίου 2013

Νυφίτσα...η αιμοβόρος...

Πριν λίγα χρόνια ήταν όταν ένα πρωί πήγα να ταΐσω τις κοτούλες μου και...κόντεψα να πάθω εγκεφαλικό...Οι κοτούλες μου-και οι σαράντα-ήταν στρωμένες στο πάτωμα πνιγμένες...Η πρώτη μου σκέψη ήταν η αλεπού της περιοχής...Όμως οι αλεπούδες-σκέφτηκα-δεν πνίγουν και αφήνουν τις κότες...Παίρνουν μία και φεύγουν...Τότε;Μα η νυφίτσα!!!!Το μικρό αιμοβόρο αυτό ζωάκι με το χαριτωμένο και τρυφερό όνομα...ο φόβος και ο τρόμος των απανταχού κοτετσιών....Από το βιβλίο του Σεραφείμ Τσιτσά "Άγρια τετράποδα και φτερωτά" αντιγράφω....

"Η νυφίτσα ανήκει με τη βερβέρα και τα αιμοβόρα,κουνάβι,το λύγκα και την αγριόγατα,στα αιλουροειδή.Παρ' όλο που είναι όλη-όλη ένα μεγάλο ποντίκι με ξανθή γούνα,κάνει του κόσμου τις ζημιές.Δεν αφήνει λαγουδάκια,κουνέλια,πουλιά,κότες.Κάνει όμως και καλό επειδή ρίχνεται στα ποντίκια και τα φίδια.Προτιμάει τις κατοικημένες περιοχές,όπου ζει στους κήπους,σε υπόγεια και χαλάσματα.....
Η νυφίτσα σύμφωνα με την λαϊκή παράδοση,ήτανε μια όμορφη και προκομένη κοπελιά. Χρυσοχέρα.Με τα χέρια της έγνεσε και ύφανε την προίκα της που ήτανε η καλύτερη του χωριού της.Την παραμονή όμως του γάμου της τη βρήκε η αναπάντεχη συμφορά.Όλη την προίκα της την έκλεψε η φθονερή αδελφή της και δεν της άφησε ούτε κλωστή.Έσκασε τότε η δύστυχη από το κακό της κι ο καλός Θεός τη λυπήθηκε και τη μεταμόρφωσε σε ζουλαπάκι,αυτό που ονομάστηκε νυφίτσα επειδή χάθηκε νυφούλα.Από τότε γυρίζει στα καταγώγια, νταβάνια, κελλάρια, τρυπώνει στα σεντούκια και τα "σεπέτια" των κοριτσιών κι όπου εύρει ρούχα κάθεται και τα ροκανίζει ώσπου να γίνουν κουρέλια.Νομίζει πως είναι η δική της κλεμένη προίκα και την καταστρέφει για να μην τη χαρεί η κακούργα η αδελφή της.

Τα κορίτσια για να γλυτώσουν το "γιούκο" τους από την οργή της νυφίτσας,αφήνουν απάνω σε αυτό μια ρόκα με τουλούπα μαλλί.Τότε η νυφίτσα κάθεται και γνέθει και δεν τους πειράζει το ρουχισμό τους.Τη χειμερινή εποχή εμφανίζεται η νυφίτσα στα νυχτέρια των κοριτσιών.Περιφέρεται στα μαδέρια και τα χατήλια.Έχει ξεθαρρέψει γιατί οι κοπέλες δεν τολμάνε να την πειράξουν.Ούτε γυρίζουν μάλιστα να την κυττάξουν.Καμώνονται πως δεν την είδαν κι εξακολουθούν τη δουλειά τους λέγοντας:"Καλή και άξια κοπελλιά η νυφίτσα.Έφκιασε τα προικιά της κι ακόμα δουλεύει.Είπαν μάλιστα κι ένα λόγο,πως την απάνω Κυριακή η νυφίτσα παντρεύεται..."Έτσι η νυφίτσα φεύγει ευχαριστημένη.

Στην παλιά Αθήνα τη νυφίτσα την καλόπιαναν με τις κουταλίτσες,τις τηγανίτες δηλαδή βουτηγμένες στο μέλι.
"Κόπιασε κυρά Νυφίτσα
    για να φας τις κουταλίτες
   μην πειράζεις τα προικιά
      θα σου δώσουμε γαμπρό..."
Ο μύθος αυτός της νυφίτσας με διάφορες παραλλαγές επιχωριάζει σε πολλούς λαούς.Στη Σικελία λ.χ. για να τις εξευμενίσουν και να γλυτώσουν τα κοτέτσια τους από τις ζημιές,της λένε ότι όταν της παραθέτουνε τα γλυκίσματα:"Αν είσαι θηλυκή,σου δίνω γιο του βασιλιά,αν είσαι αρσενική σου δίνω βασιλοπούλα."Έτσι πιστεύουν η νυφίτσα δεν πειράζει τα κοτέτσια τους και κυνηγάει ποντίκια.
Σύμφωνα με τους Αισώπειους μύθους,η νυφίτσα αγάπησε κάποτε παράφορα έναν όμορφο άντρα και παρακάλεσε τη θεά του έρωτα,την Αφροδίτη,να κάνει το θάμα της.Να τη μεταμορφώσει σε γυναίκα,για να μπορέσει να χαρεί το ίνδαλμά της.Η Αφροδίτη συγκινήθηκε από το ερωτικό πάθος του μικρού ζώου και τη μεταμόρφωσε σε κοπέλλα πολύ όμορφη.Όταν την είδε ο αγαπημένος της άντρας,την αγάπησε κι αυτός και αποφάσισαν να παντρευτούν. Σύντομα έγινε ο γάμος.Την ώρα όμως που η νύφη έλαμπε στα νυφικά της λούσα και καθόταν μαζί με τον γαμπρό,ένα ποντίκι πετάχτηκε έξαφνα δίπλα της.Η νύφη ξέχασε για μια στιγμή τη θέση της και το γαμπρό κι όρμησε να πιάσει το ποντίκι.Αγανάκτησε τότε η θεά Αφροδίτη για το άπρεπο φέρσιμό της και την έφερε πάλι στη φυσική της μορφή.Την ξανάκανε ζώο για να συνεχίσει το κυνηγητό των ποντικιών.
Οι άνθρωποι τη λυπήθηκαν γι αυτό το ατύχημα και της έδωσαν το όνομα της άμοιρης νύφης.Την ονόμασαν νυφίτσα,δηλαδή νυφούλα,για να θυμίζει την περασμένη της ευτυχία.Από τότε γυρίζει στα κατώγια,στα μαδέρια της ανταβάνωτης στέγης.Οι τσιμεντένιες όμως σύγχρονες κατασκευές έφαγαν τα βολικά για τη νυφίτσα ξύλινα καταφύγια και τα ηλεκτρικά ψυγεία έδιωξαν τα παλιά δροσερά κατώγια των χωριάτικων σπιτιών,που φιλοξενούσαν μαζί με τη νυφίτσα την αποθήκη των φρούτων,του τυριού,του κρασιού,του τραχανά,του μπλουγουριού....Έτσι η νυφίτσα χάνει τα παλιά της στέκια,τις ρόκες,τα λυχνάρια,τ΄ αδράχτια και το μαλλί.Μαζί με αυτά χάνονται και τα παλιά τραγούδια,οι θρύλοι και τα παραμύθια,όλα όσα μόρφαιναν τη ζωή,την παλιά οικογενειακή εστία που έλαμπε από την άγνωστη σήμερα χαρά των παλιών παραδοσιακών χρόνων και καιρών...
 Εύκολα εξημερώνεται η νυφίτσα.Δύο τέτοια αιμοβόρα ζωάκια είδα στο σπίτι ενός Ασκληπιάδη στην Κω.Έχουν κάτι δόντια-βελόνια σαν της γάτας και νύχια στα πόδια τους φοβερά.Η Κως είναι γεμάτη αγριοκούνελα,που κάνουν αρκετές ζημιές στην τοπική γεωργία.Οι εξημερωμένες νυφίτσες του γιατρού,που ανάφερα,κάνουν θραύση στα αγριοκούνελα.Μόλις τ΄αμολύσει έξω στο ύπαιθρο,τρέχουν και μπαίνουν στις τρύπες των κουνελιών κι εκείνα προγκάνε έξω όπου τα περιμένουν τα σκάγια των κυνηγών.Τα μικρά κουνέλια τα πνίγουν με τα νύχια τους και βυζαίνουν το αίμα τους.Πίνουν τόσο πολύ,ώστε πολλές φορές πέφτουν σε νάρκη κι άδικα περιμένει τις νυφίτσες του ο κυνηγός να τις περιμαζέψει.Ύστερα από πολλές ώρες βγαίνουν από τις τρύπες...μεθυσμένες ακόμα από το πιώμα του αίματος των κουνελιών.
Είναι όμως πολύ ευαίσθητες.Μια μέλισσα αν τις τσιμπήσει,ψοφάνε.Γι αυτό οι κυνηγοί αποφεύγουν να τις χρησιμοποιούν στο κυνήγι την εποχή που γυρίζουν στις τρύπες τα φίδια.Σε ένα σατυρικό τραγούδι -στη μελωδία του ¨κάτω στο γιαλό,κάτω στο περιγιάλι"- ιστορούνται οι γάμοι των ποντικιών και της νυφίτσας.Συνήθως το τραγουδούν τα κορίτσια στα νυχτέρια τους όταν έχει απομακρυνθεί η νυφίτσα από τους τοίχους και τα μαδέρια της αταβάνωτης στέγης του σπιτιού και δεν τη φοβούνται πια:
Πέντε ποντικοί
και δεκαοκτώ νυφίτσες
γάμο κάνανε,κοντή
-νεραντζούλα φουντωτή.
Γάμο κάνανε
μ΄ένα σπυρί σιτάρι
και το λιάζανε,κοντή
-νεραντζούλα φουντωτή.
Και το λιάζανε
στου πουρναριού το φύλλο
και τ΄αλέθανε
στου σφοντυλιού την πλάκα.
Ο ψύλλος ζύμωνε κοριός ανεβατίζει
κι ο σκαντζόχοιρος
αργοσυμπάει το φούρνο...."
Αυτά,λοιπόν,με το ζωάκι που μου σακάτεψε το κοτέτσι...Δεν της κρατάω κακία...Αντίθετα χαίρομαι που υπάρχει ακόμα και στολίζει την περιοχή μας....

12 σχόλια:

  1. Ομολογώ πως δεν ήξερα σχεδόν τίποτα για τις νυφίτσες...
    Κρίμα όμως, για τις κοτούλες...
    Λυπάμαι...
    Σε φιλώ...

    ΑπάντησηΔιαγραφή
    Απαντήσεις
    1. Έτσι είναι...Πότε πάνω και πο΄τε κάτω για να έχουμε ισορροπία...Καλό μεσημέρι...

      Διαγραφή
  2. MOY ΞΑΝΑΦΕΡΕΣ ΣΤΟ ΝΟΥ ΙΣΤΟΡΙΕΣ ΤΙΣ ΓΙΑΓΙΑΣ ΜΟΥ,ΝΑ ΠΡΟΣΕΧΕΙΣ ΤΙΣ ΚΟΤΟΥΛΕΣ ΣΟΥ΄΄΄΄ΈΚΤΟΣ ΑΠ' ΤΗΣ ΝΥΦΙΤΣΕΣ ΚΥΚΛΟΦΟΡΟΥΝ ΚΑΙ ΚΛΕΦΤΟΚΟΤΑΔΕΣ[ΕΠΑΚΟΛΟΥΘΟ ΤΗΣ ΚΡΙΣΗΣ]
    ΜΙΝΑ ΑΠΟ ΕΥΒΟΙΑ

    ΑπάντησηΔιαγραφή
    Απαντήσεις
    1. Μίνα,δυστυχώς πρόσφατα άκουσα μια τέτοια περίπτωση...50 κότες έκλεψαν από μια κυρία...Αθεόφοβοι...φτωχή γυναίκα ήταν κι αυτή...Τις νυφίτσες τις κατανοώ περισσότερο...

      Διαγραφή
  3. Ούτε εγώ γνώριζα τέτοιες λεπτομέρειες για την νυφίτσα!! Μα, είναι τόσο αιμοβόρο ζώο??? Μόνο μία έπνιξε και τις 40 κότες, ή μήπως ήταν πιό πολλές?? Εγώ μάλλον θα το είχα πάθει το εγκεφαλικό !!!
    Καλό ξημέρωμα!!!!

    ΑπάντησηΔιαγραφή
    Απαντήσεις
    1. Και όχι μόνο τις έπνιξε αλλά τις βρήκαμε αποκεφαλισμένες!!!Κόλαση...Πολύ αιμοβόρα αν και χαριτωμένη....Πολλά φιλιά...

      Διαγραφή
  4. Μαρία το έχω δεί το έργο πρίν αρκετά χρόνια ανήμερα στην γιορτή μου μου έκανε δώρο 28 πνιγμένες κότες.
    Παλαιότερα δλδ πρίν από καμιά 40αριά χρόνια ερχόταν εδώ συνεργείο από την Κρήτη με παγίδες και τις έπιαναν.
    Έκαναν εμπόριο της γούνας της που τότε είχε αρκετή αξία.Από τότε έχει ξεφύγει κατά πολύ ο πληθυσμός της με αποτέλεσμα να γίνονται και περισσότερες ζημιές.Όσο για το κυνήγι με νυφίτσα ΑΠΑΓΟΡΕΥΕΤΑΙ.

    ΑπάντησηΔιαγραφή
    Απαντήσεις
    1. Έχει χαθεί η ισορροπία στη φύση...Το έζησα στη Λήμνο οπόυ εξοντώσαν τις αλεπούδες και γέμισε το νησί αγριοκούνελα!!!Έκαναν φοβερές καταστροφές...Ευτυχώς εδώ τα πράγματα είναι υποφερτά...Έχουμε και αλεπούδες και νυφίτσες...Καλό μεσημέρι,φίλε Μάρκο...

      Διαγραφή
  5. Στο νησί του άντρα μου στις Κυκλάδες παθαίνουν συχνά-πυκνά παρόμοιες συμφορές με τη δική σου. Εμείς εδώ στην Αθήνα δεν έχουμε αντιληφθεί ακόμα την παρουσία της, για καλό και για κακό όμως θα έχω έτοιμα τα υλικά για τις κουταλίτες της :)
    Καλή Κυριακή!

    ΑπάντησηΔιαγραφή
    Απαντήσεις
    1. Από μακρυά και αγαπημένες να είστε με τη νυφίτσα Εύα μου...Φιλιά σου στέλνω...

      Διαγραφή
  6. Δεν την είχα για τόσο κακή!!!
    Αλλά μετά από τέτοια ζημιά αφού εσείς τη συγχωρείται εμείς που δεν μας πείραξε τι να της πούμε. Πολλές φορές και γω γελάω με κάτι μικροσκοπικά ποντικάκια που μπαίνουν στις κυψέλες για λίγο κερί και μέλι [μικρή ζημιά κάνουν ] όταν σκέπτομαι με πόσα τσιμπήματα το πληρώνουν.
    Καλημέρα και σήμερα.

    ΑπάντησηΔιαγραφή
    Απαντήσεις
    1. Έτσι είναι...Όταν αγαπάς τη φυση αγαπάς όλα τα πλάσματά της και τα καταλαβαίνεις...Το Σαββατοκύριακο πήγα στην Αθήνα και επισκέφτηκα τα μελίσσια του αδελφού μου...Σας ζήλεψα εσάς τους μελισσοκόμους...Ποιητική δουλειά!!!Καλό μεσημέρι...

      Διαγραφή