Βραστάρια...

Έτσι λένε στη Κρήτη τα βότανα που οι κάτοικοί της θεωρούν πανάκεια για κάθε αρρώστια που θα τους τύχει...Είναι ένας πολύ σημαντικός παράγοντας που έχει κάνει το νησί διάσημο αφού πολλοί κάτοικοί του αποδίδουν τη μακροβιότητά τους στην κατανάλωση ακριβώς των βρασταριών(το ίδιο πιστεύει και ο πατέρας μου του οποίου οι γονείς και οι παππούδες κοιμήθηκαν σε πολύ μεγάλη ηλικία...Ο ίδιος λέει πως η γιαγιά του κοιμήθηκε σε ηλικία 112 χρονών και όχι από αρρώστια αλλά από σπάσιμο ποδιού που προκάλεσε θρόμβωση)...Τα βότανα τα μαζεύουν κατά τη διάρκεια της άνοιξης και,κυρίως, του καλοκαιριού και πάντα στην ανθοφορία τους(επίσης κοιτάζουν το φεγγάρι να είναι στη λίγωση,ώστε να μη γίνουν γρήγορα σκόνη)...Κατόπιν,αφού τα καθαρίσουν,τα κόψουν σε μικρά κομμάτια(χρησιμοποιούνται τα φύλλα,τα άνθη,αλλά και τα κλαδάκια-στην Κρήτη λένε πως τα κλαδιά έχουν τις περισσότερες ιδιότητες-μόνο που δεν τα βάζουν όλα,ούτε τα πιο σκληρά) και τα ξεράνουν σε μέρος σκιερό...

  ...τα αναμιγνύουν και τα χρησιμοποιούν κατά τη διάρκεια του χειμώνα...Επειδή ο πατέρας μου είναι κρητικός,δεν υπήρχε περίοδος του έτους που να μην έπινε κάθε πρωί ένα αφέψημα από τα βραστάρια που μόνος του κάθε χρόνο φρόντιζε και ετοίμαζε(παραδοσιακά συνοδευτικό του αφεψήματος είναι βέβαια το κρίθινο παξιμάδι)...Έτσι και φέτος  άρχισε από νωρίς να μαζεύει και να ξεραίνει όσα από τα βότανα μπορούσε να εξασφαλίσει...
Άρχισε από την άνοιξη να μαζεύει χαμομήλι,το οποίο ξέρανε και έβαλε σε βάζα(πάντα κρατάμε λίγο χαμομήλι σκέτο γιατί πίνεται σαν χαλαρωτικό)...

Ύστερα στο τέλος του Μάη μάζεψε το φλισκούνι,την μέντα της Κρήτης(η μυρωδιά του μοιάζει πολύ με της μέντας Πηλίου,αλλά διαφέρει στην όψη)..Το φλισκούνι ο πατέρας μου το έφερε από την Κρήτη και το καλλιεργεί σε γλάστρες στην ταράτσα του σπιτιού του,όπως επίσης και στα δικά μου παρτέρια...Όταν χρειαστεί το κόβει κοντά στο έδαφος κι αυτό μετά "ξαναδίνει".... Θεωρείται φυτό καρδιοτονωτικό, αντισπασμωδικό, κατά των νευρικών διαταραχών, κατά της ημικρανίας και κατά των ιλίγγων.

Βασικό βότανο είναι και το θυμάρι που υπάρχει άφθονο λίγο πιο πάνω από το κτήμα μας,σε περιοχή πετρώδη...Το θυμάρι έχει ιδιότητες αρωματικές,αντισηπτικές, στομαχικές, χωνευτικές, ηρεμιστικές, βαλσαμικές, αποχρεμπτικές, αντισπασμωδικές, διουρητικές κ.α....

Στα μέσα περίπου του Ιουνίου μαζεύουμε τη  μέντα Πηλίου που φύεται λίγο πιο πάνω από το σπίτι μας στην άκρη ενός φαραγγιού...Φέτος ξεκινήσαμε την πορεία προς το φαράγγι εξοπλισμένοι με σακούλες και τους- ειδικούς για το μάζεμα βοτάνων- κρητικούς σουγιάδες που είναι κυρτοί(για τους λάτρεις του Αστερίξ...θυμηθείτε το δρεπάνι του δρυίδη...)...

 ...και κόβουν εύκολα τα βότανα με μια κίνηση λίγο πάνω από το έδαφος(ποτέ μην ξεριζώνετε τα βότανα.Κόψτε τα ώστε να έχετε και του χρόνου...)...

...στο δρόμο μαζέψαμε λίγο λάβδανο(χρησιμοποιείται κατά της κολίτιδας,της δυσπεψίας και των παθήσεων του δέρματος)...

...και λίγο κυπαρισσάκι ή πολύκομπο(το κυπαρισσάκι έχει ιδιότητες διουρητικές  και λιθοδιαλυτικές. Θεωρείται ιδιαίτερα αποτελεσματικό βότανο για τις πέτρες στα νεφρά και την ουροδόχο κύστη και σήμερα χρησιμοποιείται σε πολλά βοτανικά μείγματα ή μόνο του για την αντιμετώπιση αυτών των προβλημάτων.Το αφέψημα του φυτού χρησιμοποιείται κατά της ξινίλας του στομάχου, των πεπτικών ελκών, των εντερικών σκουληκιών, για το κρυολόγημα και την ναυτία του ταξιδίου.Δρα ως ορεκτικό και βοηθά στη χώνεψη εξουδετερώνοντας τα αέρια. Αυξάνει την εφίδρωση και έχει αποχρεμπτική δράση.Διεγείρει και τονώνει τον οργανισμό και ωφελεί σε ζάλη.Είναι χρήσιμο σε διαταραχές του οργανισμού λόγω υπερβολικής ζέστης.Το συμπυκνωμένο αφέψημα του φυτού είναι καλό υπακτικό.Γαργάρες με αφέψημα δρουν επουλωτικά σε πληγές του λάρυγγα και του στόματος.)...

...μέχρι που φτάσαμε στη μέντα(για καψίματα,κατά των παθήσεων της κύστεως,αντισηπτική,απολυμαντική,τονωτική,κατά του πονοκεφάλου και του κρυολογήματος,χωνευτική...)από την οποία κόψαμε αρκετά μεγάλη ποσότητα...

Απαραίτητο συμπλήρωμα των βρασταριών είναι και λίγη ρίγανη(η ρίγανη έχει ιδιότητες στομαχικές, τονωτικές, αποχρεμπτικές, αντισπασμωδικές, εφιδρωτικές, κατά της χαλάρωσης, των καταρροϊκών παθήσεων, του άσθματος, της δυσμηνόρροιας, εκτός βέβαια από την γνωστή ιδιότητά της να δίνει άρωμα σε πολλά φαγητά και σαλάτες της ελληνικής κουζίνας)....

...όπως και το φασκόμηλο που το μαζεύει ο πατέρας μου λίγο μετά από το δεκαπενταύγουστο...

...απαραίτητη και λίγη ματζουράνα...

 ...όπως και λίγο τσάι του βουνού...

...φυσικά,μπορείτε να προσθέσετε και άλλα βότανα με κριτήριο ή τις ιδιότητές τους ή το άρωμά τους.Ο πατέρας μου βάζει και δίκταμο όταν βρίσκει(τα μαζεύει από το φαράγγι δίπλα στο χωριό του στην Κρήτη,από περιοχές απόκρημνες.Θυμάται πως όταν ήταν νέοι για να μαζέψουν δίκταμο τους κρεμούσαν πάνω από τον γκρεμό με σκοινιά.)...



Αφού λοιπόν μαζέψουμε όλα τα βότανα και τα ξεράνουμε(πρέπει όταν σπάζετε τα κλαδάκια να είναι ξερά μέσα.Ο πατέρας μου τα βάζει και λίγες μέρες στον ήλιο-όταν έχουν πια ξεραθεί στη σκιά και τον αέρα)τα βάζουμε σε μια μεγάλη λεκάνη και τα ανακατεύουμε πολύ καλά.Κατόπιν τα φυλάμε σε βάζα...Περιττό να πω για το πόσο ωραίο άρωμα έχουν...Μοσχοβολάει το σπίτι...

Όταν λοιπόν τα χρειαστούμε,βάζουμε μια μικρή ποσότητα σε κασταρολίτσα(όση βλέπετε τυλιγμένη με νάυλον μέσα στο βάζο στην παρακάτω φωτογραφία)

να πάρει μία βράση(ώστε να βγουν και οι ουσίες από τα ξυλώδη μέρη),το κατεβάζουμε από τη φωτιά και το αφήνουμε λίγο ακόμη σκεπασμένο.

Ύστερα το στραγγίζουμε και το πίνουμε.Στην Κρήτη κρατούν τα βρασμένα βραστάρια και τα βράζουν ακόμη μια φορά.Μπορούμε να το πιούμε σκέτο ή με λίγο μέλι...Για το χειμώνα ειδικά είναι απαραίτητο να έχουμε στο ντουλάπι μας βραστάρια...είτε για καλό(παρέα και κουβεντούλα) είτε για κακό(αρρώστιες, αδιαθεσίες...).Καλό χειμώνα...