Καλώς ορίσατε
Σάββατο 25 Φεβρουαρίου 2012
Πέμπτη 23 Φεβρουαρίου 2012
Ρυζόγαλο...το γλυκό της παιδικής μας ηλικίας...
Με γάλα από τις κατσίκες του χωριού,ρύζι και λίγη ζάχαρη έφτιαχνε η μητέρα μου,όταν ήμουν μικρή το απλό,φθηνό ,εύκολο και γρήγορο αυτό γλυκό που για μας ήταν μεγάλη πολυτέλεια αφού το πιο περίπλοκο γλυκό που μπορούσαμε να φάμε -εκτός από αυτά του κουταλιού- ήταν η φέτα ψωμιού πασπαλισμένη με λίγη ζαχαρίτσα...Έτσι όταν χθες το βράδυ ένας καλός φίλος μου έφερε κατσικίσιο γάλα(δυσεύρετο για την εποχή αφού τώρα οι κατσίκες ή είναι ετοιμόγεννες ή έχουν γεννήσει και θηλάζουν τα κατσικάκια τους) το χρησιμοποίησα για να φτιάξω ρυζόγαλο( το καλύτερο πρωινό για όλους μας).Η συνταγή είναι εκείνη η παλιά των παιδικών μου χρόνων...
Σε μια κατσαρολίτσα έρριξα δύο ποτηρια νερό με ελάχιστο αλάτι
και,αφού άρχισε να βράζει,πρόσθεσα ένα ποτήρι ρύζι καρολίνα(το ανακατεύουμε στην αρχή ώστε να μην κολλήσει)
Όταν "σώθηκε" το νερό έρριξα ένα περίπου λίτρο(λιγότερο,όχι περισσότερο)γάλα και τρείς κουταλιές της σούπας ζάχαρη
Κατόπιν το άφησα να βράσει σε μέτρια φωτιά,προσέχοντας να μη φουσκώσει και χυθεί
και...όταν "χύλωσε"...
...το "κένωσα" σε πιατάκια,έρριξα μπόλικη κανελίτσα και...
...έτοιμο το πρωινό.Γρήγορα και απλά... Δοκιμάστε τη συνταγή...Θα μοσχοβολήσει το σπίτι γάλα και κανέλα,μυρωδιές παλιές και αγαπημένες...
Σε μια κατσαρολίτσα έρριξα δύο ποτηρια νερό με ελάχιστο αλάτι
και,αφού άρχισε να βράζει,πρόσθεσα ένα ποτήρι ρύζι καρολίνα(το ανακατεύουμε στην αρχή ώστε να μην κολλήσει)
Όταν "σώθηκε" το νερό έρριξα ένα περίπου λίτρο(λιγότερο,όχι περισσότερο)γάλα και τρείς κουταλιές της σούπας ζάχαρη
Κατόπιν το άφησα να βράσει σε μέτρια φωτιά,προσέχοντας να μη φουσκώσει και χυθεί
και...όταν "χύλωσε"...
...το "κένωσα" σε πιατάκια,έρριξα μπόλικη κανελίτσα και...
...έτοιμο το πρωινό.Γρήγορα και απλά... Δοκιμάστε τη συνταγή...Θα μοσχοβολήσει το σπίτι γάλα και κανέλα,μυρωδιές παλιές και αγαπημένες...
Απλοποιήστε τη ζωή σας,για να φύγει το άγχος (Γέρων Παΐσιος)
Απλοποιήστε την ζωή σας, για να φύγει το άγχοςΑπό την κοσμική ευτυχία βγαίνει το κοσμικό άγχος Όσο απομακρύνονται οι άνθρωποι από την φυσική ζωή, την απλή, και προχωρούν στην πολυτέλεια, τόσο αυξάνει και το ανθρώπινο άγχος. Και όσο απομακρύνονται από τον Θεό, επόμενο είναι να μη βρίσκουν πουθενά ανάπαυση. Γι' αυτό γυρίζουν ανήσυχοι ακόμη και γύρω από το φεγγάρι -σαν το λουρί της μηχανής γύρω από την τρελή ρόδα (1)-, γιατί ολόκληρος ο πλανήτης μας δεν χωράει την πολλή τους ανησυχία.
Από την κοσμική καλοπέραση, από την κοσμική ευτυχία, βγαίνει το κοσμικό άγχος. Η εξωτερική μόρφωση με το άγχος οδηγεί καθημερινώς εκατοντάδες ανθρώπων (ακόμη και μικρά παιδιά με άγχος) στις ψυχαναλύσεις και στους ψυχιάτρους και κτίζει συνεχώς Ψυχιατρεία και μετεκπαιδεύει ψυχιάτρους, ενώ πολλοί ψυχίατροι ούτε Θεό πιστεύουν ούτε ψυχή παραδέχονται.Επομένως, πώς είναι δυνατόν αυτοί οι άνθρωποι να βοηθήσουν ψυχές, αφού και οι ίδιοι είναι γεμάτοι από άγχος; Πώς είναι δυνατόν ο άνθρωπος να παρηγορηθεί αληθινά, αν δεν πιστέψει στον Θεό και στην αληθινή ζωή, την μετά θάνατον, την αιώνια
Όταν συλλάβει ο άνθρωπος το βαθύτερο νόημα της ζωής της αληθινής, τότε φεύγει όλο το άγχος του και έρχεται η θεία παρηγοριά, και θεραπεύεται. Αν πήγαινε κανείς στο Ψυχιατρείο και διάβαζε στους ασθενείς τον Αββά Ισαάκ, θα γίνονταν καλά όσοι πιστεύουν στον Θεό, γιατί θα γνώριζαν το βαθύτερο νόημα της ζωής.
Όταν δούμε άνθρωπο με μεγάλο άγχος, στενοχώρια και λύπη, ενώ τα έχει όλα -τίποτε δεν του λείπει-, πρέπει να γνωρίζουμε ότι του λείπει ο Θεός. Τελικά, οι άνθρωποι βασανίζονται και από τον πλούτο, γιατί τα υλικά αγαθά δεν τους γεμίζουν, είναι διπλό βάσανο.
Τετάρτη 22 Φεβρουαρίου 2012
Άγρια χόρτα...ελληνικά...
Το χιόνι που έπεσε μπορεί να μας δυσκόλεψε στις μετακινήσεις,αλλά ήταν ευεργετικό για πολλά πράγματα.Μεταξύ αυτών και στο ότι βοήθησε να βλαστήσει η γη (Γενάρης μήνας κι έμοιαζε καλοκαίρι από τα κίτρινα χορταράκια λόγω της ανομβρίας)Έτσι τώρα μπορούμε να βγούμε πάλι να μαζέψουμε αυτά τα..."ελληνικότατα" άγρια χόρτα,που γενιές και γενιές έθρεψαν.Ένα πιάτο άγρια χόρτα μαζί με μια φέτα ζυμωτό ψωμί είναι για μένα το καλύτερο των εδεσμάτων...Υγιεινό και προσιτό στους περισσότερους...Μαχαιράκι,σακουλίτσα,καλή παρέα,όρεξη για περπάτημα και η...εξόρμηση αρχίζει...
Τα άγρια φαγώσιμα χόρτα είναι πολλά και πρέπει να τα γνωρίζεις για να τα μαζέψεις.Η μητέρα μου ξεχωρίζει τα χόρτα που είναι βρώσιμα από τη μυρωδιά της ρίζας τους όταν τα κόψει!!!Εμείς όμως που χάσαμε αυτή τη δεξιότητα είναι καλύτερο να ξέρουμε ποια χόρτα θα μαζέψουμε όπως επίσης ποια από αυτά είναι γλυκά και ποια πικρά.Προσωπικά απεχθάνομαι τα πικρά χόρτα,όμως οι παλιότεροι τα θεωρούσαν θεραπευτικά(ο πατέρας μου -κρητικός- εκτός από το ότι τρώει τα πικρά χόρτα,πίνει και το ζουμί τους).Το μάζεμα των χόρτων στην Κρήτη ήταν γνώση απαραίτητη για κάθε γυναίκα.Διαβάζουμε στο βιβλίο "Τα χόρτα" της Μυρσίνης Λαμπράκη:" ...οι γυναίκες στο νησί μάθαιναν από πολύ μικρή ηλικία να "βρουβολογούν",δηλαδή να αναγνωρίζουν και να μαζεύουν τα άγρια χόρτα.Η γνώση αυτή ήταν για κάθε γυναίκα απαραίτητο εφόδιο,μια και με αυτά τα άγρια χόρτα θα παρασκεύαζε μια απίθανα μεγάλη ποικιλία φαγητών, για να θρέψει με απλό και υγιεινό τρόπο την οικογένειά της.Δεκάδες είδη από πίτες,συνδυασμοί σοφοί με λίγο κρέας και ελάχιστο παστό μπακαλιάρο,ποικιλία από χορτοτηγανίτες και ομελέτες με βλαστάρια,ρίζες και βολβούς στο ξύδι καθώς και σαλάτες ωμές στις οποίες ανακατεύονται πάνω από 20 διαφορετικά χόρτα και τέλος φρέσκα λαχανικά του περιβολιού συνέθεταν ακόμα και πριν μερικά χρόνια,το καθημερινό διαιτολόγιο των κρητικών....Πάντοτε οι κρητικοί γνώριζαν- εμπειρικά πια- ότι τόσο τα άγρια χόρτα όσο και οι καρποί που συμπεριλάμβαναν στο διαιτολόγιό τους είχαν μια ιδιαίτερη βοτανολογική και διατροφική αξία.
Γυναίκα της Κρήτης με παραδοσιακή ποδιά ειδική για τα μάζεμα χόρτων (από το βιβλίο της Μυρσίνης Λαμπράκη) |
Οι συμβουλές για τη συλλογή των άγριων χόρτων προέρχονται από το ίδιο βιβλίο που ανέφερα πιο πάνω:
*Τα φύλλα,τους βλαστούς και τις ανθισμένες κορυφές είναι προτιμότερο να τις μαζεύετε το απόγευμα, γιατί τότε στα μέρη αυτά του φυτού,έχουν συγκεντρωθεί οι μεγαλύτερες ποσότητες των συνθετικών και δραστικών τους στοιχείων.Τις ρίζες και τα διάφορα ριζώματα τα μαζεύετε το φθινόπωρο ή την άνοιξη, γιατί τότε τα δραστικά τους στοιχεία είναι στην ακμή τους και το χώμα μαλακό, για να επιτρέπει την εξαγωγή τους.Τα άνθη και οι καρποί μαζεύονται πρωί.
*Μην συλλέγετε φυτά που δεν είστε σίγουροι ότι είναι βρώσιμα.
*Μην συλλέγετε άγρια χόρτα από τις άκρες πολυσύχναστων δρόμων ή από μέρη που γνωρίζετε ότι πηγαίνουν συχνά σκύλοι,πρόβατα ή κατσίκια.Πάντοτε υπάρχει ο φόβος του εχινόκοκκου.
*Να είστε προσεκτικοί στη συλλογή των χόρτων,ιδιαίτερα την αρχή της άνοιξης(Μάρτιος,Απρίλιος),διότι οι περισσότεροι καλλιεργητές τα θεωρούν απλά ζιζάνια των χωραφιών και τα ραντίζουν με επικίνδυνα και τοξικά φάρμακα.
*Μαζεύετε μόνο τα πράσινα και υγιή φυτά,τα οποία είναι δροσερά.
*Μην ξεριζώνετε ποτέ τα χόρτα,διότι με αυτό τον τρόπο συμβάλλετε στη μείωση και συχνά στην καταστροφή σπάνιων ειδών της ελληνικής χλωρίδας.....Πολλά φυτά,κομμένα από το σωστό μέρος,βγάζουν μετά από μερικές μέρες νέα βλαστάρια,τα οποία μπορείτε να συλλέξετε όψιμα.
*Μην συλλέγετε περισσότερα άγρια χόρτα από αυτά που θα καταναλώσετε τις επόμενες 5-6 ημέρες.Η μακροχρόνια αποθήκευση οδηγεί στην απώλεια πολύτιμων ουσιών.
*Ο καλύτερος χώρος αποθήκευσης των φυτών κατά τη διάρκεια της συλλογής τους είναι τα παραδοσιακά καλάθια ή οι βαμβακερές ποδιές που κατασκευάζονταν ειδικά για αυτόν τον λόγο...
*Μην συλλέγετε φυτά που δεν είστε σίγουροι ότι είναι βρώσιμα.

*Να είστε προσεκτικοί στη συλλογή των χόρτων,ιδιαίτερα την αρχή της άνοιξης(Μάρτιος,Απρίλιος),διότι οι περισσότεροι καλλιεργητές τα θεωρούν απλά ζιζάνια των χωραφιών και τα ραντίζουν με επικίνδυνα και τοξικά φάρμακα.
*Μαζεύετε μόνο τα πράσινα και υγιή φυτά,τα οποία είναι δροσερά.
*Μην ξεριζώνετε ποτέ τα χόρτα,διότι με αυτό τον τρόπο συμβάλλετε στη μείωση και συχνά στην καταστροφή σπάνιων ειδών της ελληνικής χλωρίδας.....Πολλά φυτά,κομμένα από το σωστό μέρος,βγάζουν μετά από μερικές μέρες νέα βλαστάρια,τα οποία μπορείτε να συλλέξετε όψιμα.
*Μην συλλέγετε περισσότερα άγρια χόρτα από αυτά που θα καταναλώσετε τις επόμενες 5-6 ημέρες.Η μακροχρόνια αποθήκευση οδηγεί στην απώλεια πολύτιμων ουσιών.
*Ο καλύτερος χώρος αποθήκευσης των φυτών κατά τη διάρκεια της συλλογής τους είναι τα παραδοσιακά καλάθια ή οι βαμβακερές ποδιές που κατασκευάζονταν ειδικά για αυτόν τον λόγο...
Στον παρακάτω σύνδεσμο(ΦΤΙΑΧΝΩ ΜΟΝΟΣ ΜΟΥ:¨Τα άγρια φαγώσιμα χόρτα της Ελλάδας) μπορείτε να μάθετε πολλά για τη συλλογή άγριων χόρτων.Μετά η εξάσκηση είναι απαραίτητη...
Σας αφήνω τώρα...Παίρνω τη σακουλίτσα μου και τρέχω να μαζέψω χόρτα.Ήδη έχω αναπιάσει το προζύμι για το ψωμί...και αύριο προβλέπεται λουκούλειο γεύμα.Μαζί με τηγανητές πατατούλες...ας πούμε...
Τρίτη 21 Φεβρουαρίου 2012
ΦΤΙΑΧΝΩ ΜΟΝΟΣ ΜΟΥ: Ποιοί παράγοντες επηρεάζουν την συντήρηση των τροφ...
ΦΤΙΑΧΝΩ ΜΟΝΟΣ ΜΟΥ: Ποιοί παράγοντες επηρεάζουν την συντήρηση των τροφ...: Όταν αγοράζουμε ένα σακί σιτάρι για παράδειγμα, η προτεινόμενη ημερομηνία λήξης είναι συνήθως μετά από 1-2 χρόνια . Όμως , αν δεν τοποθετήσ...
Δευτέρα 20 Φεβρουαρίου 2012
ΦΤΙΑΧΝΩ ΜΟΝΟΣ ΜΟΥ: Χρήσιμες συμβουλές για έναν τρόπο ζωής χωρίς ιδιαί...
ΦΤΙΑΧΝΩ ΜΟΝΟΣ ΜΟΥ: Χρήσιμες συμβουλές για έναν τρόπο ζωής χωρίς ιδιαί...: Τον τελευταίο καιρό όλοι από τα ΜΜΕ κυρίως, νιώσουμε ή μάλλον μας έκαναν να νιώσουμε ότι κάτι έρχεται , κάτι δεν πάει καλά. Πριν προλάβουμ...
Κυριακή 19 Φεβρουαρίου 2012
Κόλλυβα...
Ψυχοσάββατο σήμερα και θυμήθηκα πάλι τη γιαγιά μου που έλεγε πως έπρεπε οπωσδήποτε να φτιάχνουμε κόλλυβα αυτή τη μέρα ( και το άλλο ψυχοσάββατο, της Πεντηκοστής)γιατί οι νεκροί μας περιμένουν και αν δεν τους θυμηθούμε φεύγουν παραπονεμένοι στον Άδη.Η εικόνα των ψυχών που αγάπησα να με κοιτούν με παράπονο εντυπώθηκε στη μνήμη μου (είχαν οι παλιοί,αγράμματοι άνθρωποι τρόπους υπέροχους,ποιητικούς να διδάσκουν) και από τότε κάθε ψυχοσάββατο το θεωρώ μεγάλη παράλειψη να μην ετοιμάσω κόλλυβα για τους νεκρούς μου...Έχω μνήμες από τις γυναίκες του χωριού που τα Ψυχοσάββατα τρέχαν στο νεκροταφείο με ένα πιατάκι σιτάρι στο χέρι.Καθάριζαν τους τάφους των δικών τους,άναβαν τα καντήλια-και όσων τάφων δεν είχαν κάποιον να τους περιποιηθεί-και κουβεντιάζοντας-πόνος μοιρασμένος μισός πόνος-περίμεναν τον ιερέα να ψάλει τρισάγιο.Και,φυσικά, τα κόλλυβα ήταν φτιαγμένα στο σπίτι,με κόπο, φόρο τιμής και μνήμης στους ανθρώπους που αγάπησαν.
Η συνταγή για τα κόλλυβα που φτιάχνω αλλάζει από εποχή σε εποχή ανάλογα με τα προιόντα που υπάρχουν στο εμπόριο(όταν είναι η εποχή του ροδιού δεν λείπει ποτέ από τα κόλλυβά μου)ή αυτά που έχω στο ντουλάπι μου.Πάντως φρόντίζω να μη λείπουν ποτέ οι ξηροί καρποί,αφού τους θεωρώ,μαζί με το σιτάρι, τη βάση των κολλύβων.
Βράζω το σιτάρι(αν είναι με το φλοιό του καλό είναι να το μουσκέψετε αποβραδίς) καλά και το στραγγίζω(μπορείτε να το ξεπλύνετε και με κρύο νερό) .
Κατόπιν τα απλώνω σε μια πετσέτα για να φύγει το νερό.Στην πετσέτα το αφήνω όσο περισσότερο μπορώ(όλο τα βράδυ αν πρόκειται να το ετοιμάσω το πρωί).
Λίγο πριν φύγω για την εκκλησία,ανακατεύω το σιτάρι με τα υπόλοιπα υλικά δηλαδή:σουσάμι καβουρδισμένο,καρύδια,αμύγδαλα( κανονικά άσπρα αφού συμβολίζουν τα "οστά τα γεγυμνωμένα"),φουντούκια-όλοι οι ξηροί καρποί χοντροκομμένοι-σταφίδες μαύρες και ξανθές,ξύσμα από λεμόνι ή πορτοκάλι(αν έχω ρόδι,ρίχνω από αυτό αντί για ξύσμα),λίγο μαιντανό(συμβολίζει τον "τόπον χλοερόν"),λίγη κανέλα και λίγες κουταλιές τριμμένη φρυγανιά(άλλες φορές ρίχνω τριμμένα μπισκότα).
Στη συνέχεια τα βάζω σε μια πιατέλα και τα στρώνω καλά πατώντας τα με το κουτάλι.
Τέλος στολίζω με κουφετάκια,σταφίδες,ξηρούς καρπούς ή ότι άλλο θέλει η φαντασία της νοικοκυράς.
ΚΑΛΗ ΑΝΑΣΤΑΣΗ...
Σάββατο 18 Φεβρουαρίου 2012
"Να μου το πάρεις,Ύπνε μου,τρεις βίγλες θα του βάλω..."
Επηρεασμένη από τα...γεννητούρια,συνειρμικά,θυμήθηκα ένα άρθρο που γράψαμε πριν πολλά χρόνια στο περιοδικό "Νέα Σελήνη" τρεις μικρομάννες (Η Μένη,η Άννα κι εγώ).Σκέφτηκα,λοιπόν,να το μεταφέρω και στο διαδίκτυο ώστε να γίνουν γνωστά έθιμα και παραδόσεις της περιοχής μας,"ποιητικές" συνήθειες από ανθρώπους που ήξεραν να εκτιμούν το ωραίο, να το συντηρούν και να το μεταδίδουν από γενιά σε γενιά...
" Το νεογέννητο μωράκι.Ένα τόσο δα μικρό πλασματάκι χαμογελάει στον κόσμο,πλαισιωμένο από ένα σωρό δοξασίες να το προστατεύουν,να το ζεσταίνουν,να το κανακεύουν.Συνήθειες και τελετές, ξεχασμένες από καιρό στη μνήμη ηλικιωμένων πια γυναικών,των γιαγιάδων μας,χαμένες για μας σήμερα, αφού τις θεωρούμε ξεπερασμένες και ανάξιες να ξοδέψουμε χρόνο ώστε να ασχοληθούμε με την εφαρμογή τους.
Σε πολλές περιοχές πίστευαν,πως,αν η μητέρα κατά τη διάρκεια της εγκυμοσύνης έτρωγε σπλήνα,στο σημείο όπου θα πρωτοξυνόταν θα υπήρχε ένα σημάδι στο μωρό.Γι αυτό φρόντιζαν να ξύσουν ένα μέρος που δεν πολυφαίνονταν.Οι εγκυμονούσες δεν έπρεπε να περνούν από σταυροδρόμια,αφού αυτά θεωρούνταν τόποι όπου δρούσαν οι μάγισσες.Επίσης δεν έπρεπε να βάλουν κλώσα να καθίσει,γιατί έλεγαν "ή παιδιά θα βγουν ή πουλιά".
Για να μαντέψουν τι παιδί θα κάνει, έβαζαν δυο προσκέφαλα και κάτω από το ένα τοποθετούσαν ένα ψαλίδι,ενώ κάτω από το άλλο ένα μαχαίρι.Αν η εγκυμονούσα κάθονταν στο προσκέφαλο με το ψαλίδι θα γεννούσε αγόρι,ενώ αν κάθονταν στο προσκέφαλο με το μαχαίρι θα γεννούσε κορίτσι.
Οι λεχώνες ήταν "σα βασιλικός μέσα στο σπίτι,σαν κάτι ιερό".Μαζί με το νεογέννητο θεωρούνταν εύθραυστοι σαν γυαλί,γι΄αυτό και θα έπρεπε να είναι κανείς πολύ προσεκτικός στην συναναστροφή μαζί τους.Έμεναν στο κρεββάτι για εννέα τουλάχιστον ημέρες και τις "υπηρετούσαν" συγγενικά τους πρόσωπα ή γειτόνισσες.Όταν έρχονταν η μαμμή για τη γέννα, δεν έμπαινε μέσα στο σπίτι παρά μόνο αφού άναβαν το θυμιατό και την υποχρέωναν να "σαλτήσει" (πηδήσει) από πάνω του,γιατί έρχονταν από έξω και μπορεί να έφερνε μαζί της δαιμόνια.Κατόπιν έκανε το σταυρό της και προχωρούσε.
Σύμφωνα με πολύ παλιά και ξεχασμένη επιταγή της θρησκείας, στην 8η μέρα μετά τη γέννηση του παιδιού έπρεπε να του δώσουν το όνομά του,οι γονείς και όχι οι νονοί του,με την παρουσία ιερέα,σε σύντομη τελετή.
Αυτά μας είπαν,με μια χροιά νοσταλγίας στη φωνή τους,γυναίκες,συγγένισσες και γειτόνισσες,αφού πρώτα οι περισσότερες έσπευσαν να μας διαβεβαιώσουν πως οι ίδιες δεν πιστεύουν τίποτα από τα παραπάνω,λες και ένιωθαν ένοχες προδοσίας της άχρωμης και καθόλου ποιητικής πλέον ζωής μας...

" Το νεογέννητο μωράκι.Ένα τόσο δα μικρό πλασματάκι χαμογελάει στον κόσμο,πλαισιωμένο από ένα σωρό δοξασίες να το προστατεύουν,να το ζεσταίνουν,να το κανακεύουν.Συνήθειες και τελετές, ξεχασμένες από καιρό στη μνήμη ηλικιωμένων πια γυναικών,των γιαγιάδων μας,χαμένες για μας σήμερα, αφού τις θεωρούμε ξεπερασμένες και ανάξιες να ξοδέψουμε χρόνο ώστε να ασχοληθούμε με την εφαρμογή τους.
Μαζί τους χάσαμε και την γλυκιά αίσθηση της προστασίας και της αγάπης της ζωής που οι δοξασίες αυτές έφερναν στο κατόπι τους.Το μωρό και μαζί του τη μάνα,είτε σαν εγκυμονούσα είτε σαν λεχώνα,όλοι οι πολιτισμοί τους θεωρούσαν πρόσωπα ιερά.Με πολλούς τρόπους λοιπόν,πλέκοντας κανόνες και περιφρουρώντας την τήρησή τους,προσπαθούσαν να τα προστατεύσουν.
Η εγκυμοσύνη ήταν η μοναδική ίσως περίοδος στη ζωή της γυναίκας που δεν συνδέονταν με βαριά εργασία και αβάστακτες μέριμνες.Όλοι οι οικείοι της εγκύου την κανάκευαν,φρόντιζαν για την ξεκούρασή της και έχαιρε εκτίμησης στη μικρή της κοινωνία.Είναι γνωστό πως ό,τι "λιμπίζονταν" η εγκυμονούσα έπρεπε με κάθε θυσία να το φάει,αλλιώς υπήρχε κίνδυνος να αποβάλει.Πολλοί κανόνες άλλωστε διασφάλιζαν την επιτυχία της κύησης.Έτσι η εγκυμονούσα δεν έπρεπε να περάσει πάνω από τεντωμένο σχοινί,γιατί υπήρχε κίνδυνος το παιδί να γεννηθεί με "λούρο"(λουροδεμένο).Στις 3 Φεβρουαρίου,που γιορτάζεται ο Άγιος Συμεών, πρωί-πρωί οι εγκυμονούσες έπρεπε να στολιστούν και να "βάλουν και καμιά ελιά" στο πρόσωπο,ώστε το μωρό να γεννηθεί όμορφο.Την ίδια μέρα απαγορεύονταν να κάνουν βαριές δουλειές για να μη γεννηθεί το παιδί σημαδεμένο,όπως επίσης και να μην κεντήσουν γιατί ήταν σα να "κεντούσαν"(τρυπούσαν) το παιδί στην κοιλιά.Πολλά σημάδια στο σώμα του νεογέννητου συνδέονταν με παρασπονδίες της μητέρας την ημέρα της γιορτής του Αγίου-Συμεών.
Για να μαντέψουν τι παιδί θα κάνει, έβαζαν δυο προσκέφαλα και κάτω από το ένα τοποθετούσαν ένα ψαλίδι,ενώ κάτω από το άλλο ένα μαχαίρι.Αν η εγκυμονούσα κάθονταν στο προσκέφαλο με το ψαλίδι θα γεννούσε αγόρι,ενώ αν κάθονταν στο προσκέφαλο με το μαχαίρι θα γεννούσε κορίτσι.
Οι λεχώνες ήταν "σα βασιλικός μέσα στο σπίτι,σαν κάτι ιερό".Μαζί με το νεογέννητο θεωρούνταν εύθραυστοι σαν γυαλί,γι΄αυτό και θα έπρεπε να είναι κανείς πολύ προσεκτικός στην συναναστροφή μαζί τους.Έμεναν στο κρεββάτι για εννέα τουλάχιστον ημέρες και τις "υπηρετούσαν" συγγενικά τους πρόσωπα ή γειτόνισσες.Όταν έρχονταν η μαμμή για τη γέννα, δεν έμπαινε μέσα στο σπίτι παρά μόνο αφού άναβαν το θυμιατό και την υποχρέωναν να "σαλτήσει" (πηδήσει) από πάνω του,γιατί έρχονταν από έξω και μπορεί να έφερνε μαζί της δαιμόνια.Κατόπιν έκανε το σταυρό της και προχωρούσε.
Σημαντικό ρόλο στη ζωή της λεχώνας έπαιζε και η...σκούπα του σπιτιού.Σε κάποια μέρη την έβαζε η μαμμή κάτω από το κρεββάτι της μετά από το τέλος της γέννας.Σε άλλες περιοχές την έδεναν στη λεχώνα το βράδυ σε περίπτωση που ήταν μόνη της, ώστε να της κρατάει συντροφιά,αφού ήταν " και η σκούπα νοικοκυρά", ενώ αλλού την τοποθετούσαν δίπλα από τη λεχώνα ή πίσω από την πόρτα της ώστε να τη φυλάει από το κακό μάτι.Προστασία από τα κακά πνεύματα ήταν και το εξής: έβαζαν κάτω από το μαξιλάρι του νεογέννητου ένα σακουλάκι με ψαλιδάκι,λίγο θυμίαμα και ένα καρβουνάκι.Καρβουνάκι με θυμίαμα φορούσε και η λεχώνα στον κόρφο της.
Η λεχώνα έπρεπε να μείνει μέσα στο σπίτι για τουλάχιστον 40 ημέρες.Την ημέρα,αν έπρεπε να βγει ως την αυλή του σπιτιού της κάλυπτε τα μαλλιά της με μαντήλι.Αυτό το φορούσαν για να μη "ματιαστεί" η λεχώνα και της "κοπεί το γάλα".Όμως και οι άλλοι άνθρωποι εκτός των οικείων της θεωρούσαν γρουσουζιά το να δουν στο δρόμο τους λεχώνα και μάλιστα χειρότερη από το να συναντήσουν μαύρη γάτα, αφού το συνέδεαν με αρρώστιες σωματικές( χάσιμο μαλλιών,πόνος στα δόντια κ.α.)Αν πήγαινε κάπου πριν σαραντίσει, επειδή πίστευαν πως έφερνε γρουσουζιά,έπρεπε αμέσως μετά τον σαραντισμό να επιστρέψει όπου είχε πατήσει και να ραντίσει με τον αγιασμό.Οι γυναίκες κυρίως το μελετούσαν και περίμεναν οπωσδήποτε την επανόρθωση. Στην Αλόννησο αν η γυναίκα είχε γεννήσει κορίτσι,μετά την ευχή,έπρεπε να πάει σε κάποιο άλλο σπίτι, για να "αφήσει τα κορίτσια" και το επόμενο παιδί της να είναι αγόρι.
Μετά το βασίλεμα του ήλιου η λεχώνα δεν έπρεπε με τίποτα να ξεμυτίσει από το σπίτι της.Ακόμη κι αν κάποιος τη φώναζε από έξω απαγορεύονταν να απαντήσει,αφού πίστευαν πως ίσως ο σατανάς προσπαθούσε να την πειράξει από ζήλια που έφερε στον κόσμο μια καινούρια ζωή.Τα ρούχα της,όπως και οι φασκιές του μωρού,έπρεπε να μαζευτούν από το σχοινί της απλώστρας το βράδυ,για να μην τα"μαγαρίσουν" τα δαιμόνια ή κατά άλλη παράδοση οι νεράιδες. Επίσης απαραίτητο ήταν το άναμμα του καντηλιού και το θύμιασμα, αφού τη λεχώνα "την πείραζε πολύ ο σατανάς".Τις λεχώνες απαγορεύονταν να τις πλησιάσουν γυναίκες με έμμηνο ρύση,γιατί υπήρχε κίνδυνος το μωρό να βγάλει σπυριά.Επίσης απαγορεύονταν και οι επισκέψεις σε αυτή μετά τη δύση του ήλιου.Σε κάποια μέρη συνήθιζαν να παίρνουν μαζί τους στην εκκλησία και καμιά αλλαξιά ρούχα του μωρού για να τα "διαβάσει" ο ιερέας.
Δίπλα στη γυναίκα που κοιλοπονούσε υπήρχαν τα "πανιά" του μωρού και πάνω τους μια κούπα με αλάτι.Το αλάτι έπρεπε να είναι πολύ ψιλό,γι αυτό το άλεθαν στη μυλόπετρα.Με αυτό "αλάτιζαν" το μωρό,για να γίνει γερό και να "ψηθεί" το δέρμα του.Το αλάτι το άφηναν πάνω στο μωρό για τρεις ημέρες και κατόπιν έκαναν το μπάνιο του μωρού(αλλού τα έλεγαν κολυμπίδια).Στην τελετή αυτή παραβρίσκονταν όλοι οι συγγενείς, που έφερναν δώρα στο μωρό.Σε κάποια μέρη το μπάνιο στο μωρό έπρεπε να το κάνει η μαμμή,η οποία έπαιρνε και τα κέρματα που ρίχνανε οι συγγενείς στο νερό του μπάνιου ως αμοιβή.Σε άλλα μέρη, το μωρό τρεις μέρες μετά τη γέννησή του το έλουζε η νονά.Νονά γίνονταν αυτή που στεφάνωνε το ζευγάρι κι αν δεν ήταν γυναίκα, το ρόλο αυτό έπαιρνε η γυναίκα ή η μητέρα του κουμπάρου.Η νονά λοιπόν πήγαινε στο μωρό για το μπάνιο του με όλα τα σχετικά(αλλαξιά,πετσέτα,σαπούνι) και ρίχνανε κέρματα στο νερό οι συγγενείς,που μετά το μπάνιο τρώγανε όλοι μαζί.Στο μπάνιο έριχναν βρασμένο δεντρολίβανο και μυρτιά,για να το προστατεύουν από τα συχνά συγκάματα.Τα μωρά τα φάσκιωναν με τις πάνες και δεν τους έκοβαν τα νύχια αν δεν περνούσαν 40 μέρες. Αντί γι' αυτό βουτούσαν το χεράκι του μωρού σε αλεύρι για να σπάσουν και δεν έκοβαν τα μαλλιά του πριν τη βάφτιση.

Για να κάνουν γερά τα κόκαλα και τις κλειδώσεις του νεογέννητου παιδιού,το άλειφαν με λάδι στο οποίο είχαν τσιγαρίσει χαμομήλι.Παράδοση από τους πρόσφυγες επέβαλε να δίνουν στο νεογέννητο συκώτι λύκου για να γίνει δυνατό,γλυκό τριαντάφυλλο για να γίνει όμορφο και,για να γίνουν τα μαλλιά του πυκνά και σγουρά,κάλυπταν το κεφάλι του με...σβουνιά αγελάδας.Αν το μωρό είχε ίκτερο,το σταύρωναν ή αλλού το χάραζαν στο μέτωπο για να "κόψουν την κιτρινάδα" ή το άλειφαν με τα ούρα του.Για το ίδιο πρόβλημα σε κάποια μέρη έδεναν μια κίτρινη κλωστή για τρεις μέρες στο μωρό και μια κόκκινη σε μια τριανταφυλλιά(κόκκινη) και μετά τις άλλαζαν λέγοντας "εσύ πάρε την κοκκινάδα και εσύ την κιτρινάδα".Για να καθαρίσουν το πρόσωπο του μωρού,έσταζε η μαμά λίγο γάλα πάνω του και το περνούσε με ένα πανάκι.Επίσης το μητρικό γάλα θεωρούνταν,και είναι,πολύ αποτελεσματικό φάρμακο για κάθε είδους πρόβλημα με τα μάτια(οφθαλμίτιδες)ή καψίματα,πληγές,πληγωμένες θηλές κ.τ.λ.Μια-δυο σταγόνες μητρικό γάλα στο δεμένο ακόμα αφαλό βοηθούσε στη γρήγορη ίαση.
Τις τρεις πρώτες μέρες της ζωής του μωρού έρχονταν οι μοίρες να το μοιράνουν,γι αυτό δεν έλειπε ποτέ από δίπλα του το γλυκό του κουταλιού ώστε να φάνε και να το προικοδοτήσουν με ζωή γλυκιά και ασυννέφιαστη.Στα λόγια που οι μοίρες ψιθύριζαν στο μωρό απέδιδαν και τις γκριμάτσες που το μωρό έκανε στον ύπνο του,άλλοτε σα να γελάει(όταν του έλεγαν κάτι ευχάριστο) και άλλοτε σα να κλαίει(όταν άκουγε κάτι δυσάρεστο).
Όταν το μωρό έμπαινε για πρώτη φορά σε ξένο σπίτι το "ασήμωναν" και έβαζαν πάνω του μια φέτα ψωμί με ζάχαρη και λίγο λάδι,ώστε το μωρό να είναι πάντα χορτάτο και "γλυκό".Αλλού εκτός απ' αυτά του έδιναν και βαμβάκι ή αλεύρι(μη ολικής άλεσης!!!)για ν' ασπρίσει,να ζήσει δηλαδή πολλά χρόνια.Όταν επισκέπτονταν ένα μωρό για πρώτη φορά,του πήγαιναν γλυκά και έπρεπε η συσκευασία να ανοιχτεί μπροστά στο μωρό για να μιλήσει γρήγορα.Όταν "ασήμωναν" έδιναν κέρματα για να έχει σιδερένια υγεία,του έλεγαν "λίγα από μένα και πολλά από το Θεό".Φεύγοντας έκοβαν μια κλωστή από τον ποδόγυρο και την ακουμπούσαν στα ρούχα του μωρού και το έφτυναν για να μη το ματιάσουν,κατηγορώντας το δήθεν "πω,πω,τι άσχημο παιδί είναι αυτό...".Όσοι τα πήγαιναν καλά με τον ύπνο,του έλεγαν "τον ύπνο μου να 'χεις".
Μια μόνιμη και σταθερή προστασία από το "μάτι" του παρείχε η "φασκαντήρα",μια γαλάζια πέτρα,ενώ δεν παρέλειπαν να του φοράνε ένα ρουχαλάκι του από την ανάποδη,συνήθως το φανελάκι του.Αυτά μας είπαν,με μια χροιά νοσταλγίας στη φωνή τους,γυναίκες,συγγένισσες και γειτόνισσες,αφού πρώτα οι περισσότερες έσπευσαν να μας διαβεβαιώσουν πως οι ίδιες δεν πιστεύουν τίποτα από τα παραπάνω,λες και ένιωθαν ένοχες προδοσίας της άχρωμης και καθόλου ποιητικής πλέον ζωής μας...

ΣΑΒΒΑΤΟ ΤΩΝ ΨΥΧΩΝ ΣΗΜΕΡΑ...
Ημερομηνία εορτής: | 18/02/2012 | ![]() |
Τύπος εορτής: | Με βάση το Πάσχα. Εορτάζει 57 ημέρες πριν το Άγιο Πάσχα. | |
Άγιοι που εορτάζουν: Ψυχοσαββατο |
Μέγεθος γραμματοσειράς κειμένου: | ![]() | ![]() | ![]() |
Βιογραφία Το Σάββατο πριν από την Κυριακή της Απόκρεω, λέγεται - «Σάββατο των Ψυχών» ή Ψυχοσάββατο. Είναι το πρώτο από τα δύο Ψυχοσάββατα του έτους (το δεύτερο επιτελείται το Σάββατο πριν από την Κυριακή της Πεντηκοστής). Ο λόγος που το καθιέρωσε η Εκκλησία μας, παρ' ότι κάθε Σάββατο είναι αφιερωμένο στους κεκοιμημένους, είναι ο εξής: Επειδή πολλοί κατά καιρούς απέθαναν μικροί ή στην ξενιτιά ή στη θάλασσα ή στα όρη και τους κρημνούς ή και μερικοί, λόγω πτώχειας, δεν αξιώθηκαν των διατεταγμένων μνημοσυνών, «οι θείοι Πατέρες φιλανθρώπως κινούμενοι θέσπισαν το μνημόσυνο αυτό υπέρ πάντων των άπ' αιώνος εύσεβώς τελευτησάντων Χριστιανών». Επειδή την Κυριακή της Απόκρεω ποιούμε ανάμνηση της Δευτέρας Παρουσίας του Χριστού και οι κεκοιμημένοι μας ακόμη δεν κρίθηκαν, τους μνημονεύουμε σήμερα και, επικαλούμενοι το άπειρο έλεος Του, παρακαλούμε τον Θεό με το μνημόσυνο πού κάνουμε, να τους αναπαύσει. Συγχρόνως δε, ενθυμούμενοι και εμείς το θάνατο και «διεγειρόμεθα προς μετάνοιαν...». |
![]() |
AHDONI: Από που προέρχεται η σημερινή κρίση;.Αγίου Νικολάο...
AHDONI: Από που προέρχεται η σημερινή κρίση;.Αγίου Νικολάο...: Σημείωση: H ανωτέρω απάντηση του Αγίου Νικολάου Αχρίδος δόθηκε σε ερωτήσαντα το 1929, όταν ξέσπασε το οικονομικό κραχ. Ας την προσέξουμε μ...
Παρασκευή 17 Φεβρουαρίου 2012
Σαρακοστή,πειρασμοί,δοκιμασίες...
Σαρακοστή, πειρασμοί, δοκιμασίες - Μοναχός Μωυσής Αγιορείτης
Τη Σαρακοστή συχνά συμβαίνουν πειρασμοί, δοκιμασίες, σκάνδαλα και πτώσεις. Είναι για να μας ωριμάσουν περισσότερο, να μας ισορροπήσουν και να μας φρονηματίσουν. Η ζωή των χριστιανών, ας μη το λησμονάμε ποτέ, είναι σταυρική.
Δίχως σταύρωση δεν έρχεται ανάσταση. Η Σαρακοστή είναι μια ωραία και καλή προετοιμασία, ένας διάδρομος ημίφωτος, που οδηγεί σε φωτεινό σαλόνι. Τα πόδια της Σαρακοστής είναι η προσευχή και η νηστεία. Προσευχή και νηστεία δίχως ταπείνωση και αγάπη δεν έχουν κανέναν καρπό. Νηστεία και προσευχή θέλουν να μετριάσουν τον πολύ εγωισμό μας.
Ας μη χάσουμε την ευκαιρία και αυτής της Σαρακοστής, καθώς πλησιάζει στη δύση της. Μέσα στην Εκκλησία τα προβλήματα βρίσκουν λύση. Ο παγερός χειμώνας φέρνει την άνοιξη. Το Τριώδιο το ακολουθεί το Πεντηκοστάριο. Η συννεφιά ποτέ δεν είναι μόνιμη. Μετά από αυτήν η λιακάδα είναι πιο ωραία. Τώρα, όπως λέει ένα υπέροχο τροπάριο, είναι “μετανοίας καιρός και δεήσεως ώρα”.
Εγγραφή σε:
Αναρτήσεις (Atom)