Άγρια χόρτα...ελληνικά...

Το χιόνι που έπεσε μπορεί να μας δυσκόλεψε στις μετακινήσεις,αλλά ήταν ευεργετικό για πολλά πράγματα.Μεταξύ αυτών και στο ότι βοήθησε να βλαστήσει η γη (Γενάρης μήνας κι έμοιαζε καλοκαίρι από τα κίτρινα χορταράκια λόγω της ανομβρίας)Έτσι τώρα μπορούμε να βγούμε πάλι να μαζέψουμε αυτά τα..."ελληνικότατα" άγρια χόρτα,που γενιές και γενιές έθρεψαν.Ένα πιάτο άγρια χόρτα μαζί με μια φέτα ζυμωτό ψωμί είναι για μένα το καλύτερο των εδεσμάτων...Υγιεινό και προσιτό στους περισσότερους...Μαχαιράκι,σακουλίτσα,καλή παρέα,όρεξη για περπάτημα και η...εξόρμηση αρχίζει...

Τα άγρια φαγώσιμα χόρτα είναι πολλά και πρέπει να τα γνωρίζεις για να τα μαζέψεις.Η μητέρα μου ξεχωρίζει τα χόρτα που είναι βρώσιμα από τη μυρωδιά της ρίζας τους όταν τα κόψει!!!Εμείς όμως που χάσαμε αυτή τη δεξιότητα είναι καλύτερο να ξέρουμε ποια χόρτα θα μαζέψουμε όπως επίσης ποια από αυτά είναι γλυκά και ποια πικρά.Προσωπικά απεχθάνομαι τα πικρά χόρτα,όμως οι παλιότεροι τα θεωρούσαν θεραπευτικά(ο πατέρας μου -κρητικός- εκτός από το ότι τρώει τα πικρά χόρτα,πίνει και το ζουμί τους).Το μάζεμα των χόρτων στην Κρήτη ήταν γνώση απαραίτητη για κάθε γυναίκα.Διαβάζουμε στο βιβλίο "Τα χόρτα" της Μυρσίνης Λαμπράκη:" ...οι γυναίκες στο νησί μάθαιναν από πολύ μικρή ηλικία να "βρουβολογούν",δηλαδή να αναγνωρίζουν και να μαζεύουν τα άγρια χόρτα.Η γνώση αυτή  ήταν για κάθε γυναίκα απαραίτητο εφόδιο,μια και με αυτά τα άγρια χόρτα θα παρασκεύαζε μια απίθανα μεγάλη ποικιλία φαγητών, για να θρέψει με απλό και υγιεινό τρόπο την οικογένειά της.Δεκάδες είδη από πίτες,συνδυασμοί σοφοί με λίγο κρέας και ελάχιστο παστό μπακαλιάρο,ποικιλία από χορτοτηγανίτες και ομελέτες με βλαστάρια,ρίζες και βολβούς στο ξύδι καθώς και σαλάτες ωμές στις οποίες ανακατεύονται πάνω από 20 διαφορετικά χόρτα και τέλος φρέσκα λαχανικά του περιβολιού συνέθεταν ακόμα και πριν μερικά χρόνια,το καθημερινό διαιτολόγιο των κρητικών....Πάντοτε οι κρητικοί γνώριζαν- εμπειρικά πια- ότι τόσο τα άγρια χόρτα όσο και οι καρποί που συμπεριλάμβαναν στο διαιτολόγιό τους είχαν μια ιδιαίτερη βοτανολογική και διατροφική αξία.

Γυναίκα της Κρήτης με παραδοσιακή ποδιά
ειδική για τα μάζεμα χόρτων (από το βιβλίο
της Μυρσίνης Λαμπράκη)

Οι συμβουλές για τη συλλογή των άγριων χόρτων προέρχονται από το ίδιο βιβλίο που ανέφερα πιο πάνω:

*Τα φύλλα,τους βλαστούς και τις ανθισμένες κορυφές είναι προτιμότερο να τις  μαζεύετε το απόγευμα, γιατί τότε στα μέρη αυτά του φυτού,έχουν συγκεντρωθεί οι μεγαλύτερες ποσότητες των συνθετικών και δραστικών τους στοιχείων.Τις ρίζες και τα διάφορα ριζώματα τα μαζεύετε το φθινόπωρο ή την άνοιξη, γιατί τότε τα δραστικά τους στοιχεία είναι στην ακμή τους και το χώμα μαλακό, για να επιτρέπει την εξαγωγή τους.Τα άνθη και οι καρποί μαζεύονται πρωί.
*Μην συλλέγετε φυτά που δεν είστε σίγουροι ότι είναι βρώσιμα.

*Μην συλλέγετε άγρια χόρτα από τις άκρες πολυσύχναστων δρόμων ή από μέρη που γνωρίζετε ότι πηγαίνουν συχνά σκύλοι,πρόβατα ή κατσίκια.Πάντοτε υπάρχει ο φόβος του εχινόκοκκου.
*Να είστε προσεκτικοί στη συλλογή των χόρτων,ιδιαίτερα την αρχή της άνοιξης(Μάρτιος,Απρίλιος),διότι οι περισσότεροι καλλιεργητές τα θεωρούν απλά ζιζάνια των χωραφιών και τα ραντίζουν με επικίνδυνα και τοξικά φάρμακα.
*Μαζεύετε μόνο τα πράσινα και υγιή φυτά,τα οποία είναι δροσερά.
*Μην ξεριζώνετε ποτέ τα χόρτα,διότι με αυτό τον τρόπο συμβάλλετε στη μείωση και συχνά στην καταστροφή σπάνιων ειδών της ελληνικής χλωρίδας.....Πολλά φυτά,κομμένα από το σωστό μέρος,βγάζουν μετά από μερικές μέρες νέα βλαστάρια,τα οποία μπορείτε να συλλέξετε όψιμα.
*Μην συλλέγετε περισσότερα άγρια χόρτα από αυτά που θα καταναλώσετε τις επόμενες 5-6 ημέρες.Η μακροχρόνια αποθήκευση οδηγεί στην απώλεια πολύτιμων ουσιών.
*Ο καλύτερος χώρος αποθήκευσης των φυτών κατά τη διάρκεια της συλλογής τους είναι τα παραδοσιακά καλάθια ή οι βαμβακερές ποδιές που κατασκευάζονταν ειδικά για αυτόν τον λόγο...

Αφού τα μαζέψουμε τα καθαρίζουμε πολύ καλά(εγώ το κάνω αυτό ενώ τα μαζεύω,πράγμα που με καθυστερεί βέβαια αλλά με γλυτώνει από την ατσαλιά μέσα στο σπίτι) και χωρίς να τα πλύνουμε, μπορούμε να τα φυλάξουμε για αρκετές μέρες στο ψυγείο τυλιγμένα καλά σε σακούλα από την οποία προσπαθούμε να αφαιρέσουμε τον αέρα.Κατόπιν μπορούμε να βγάζουμε όσα χόρτα είναι απαραίτητα για τη συνταγή μας και αφού τα πλύνουμε πολλές φορές να τα χρησιμοποιήσουμε...Και τι δεν μπορούμε να φτιάξουμε με τα άγρια χόρτα...Εκτός από τις σαλάτες, ωμές ή βραστές,(για να βράσετε τα χόρτα και να είναι τρυφερά βάλτε πρώτα το νερό να βράσει και μετά ρίξτε τα μέσα) και τις πίτες συνδυάζονται υπέροχα και με το κρέας ή το ψάρι,τα αυγά ή τα τυριά...

Στον παρακάτω σύνδεσμο(ΦΤΙΑΧΝΩ ΜΟΝΟΣ ΜΟΥ:¨Τα άγρια φαγώσιμα χόρτα της Ελλάδας) μπορείτε να μάθετε πολλά για τη συλλογή άγριων χόρτων.Μετά η εξάσκηση είναι απαραίτητη...

Σας αφήνω τώρα...Παίρνω τη σακουλίτσα μου και τρέχω να μαζέψω χόρτα.Ήδη έχω αναπιάσει το προζύμι για το ψωμί...και αύριο προβλέπεται λουκούλειο γεύμα.Μαζί με τηγανητές πατατούλες...ας πούμε...